Page images
PDF
EPUB

instrumentorum manus, etiam auxilium auxiliorum sive opis opium ignis dici mereatur. Hinc enim operationes quamplurimæ,1 hinc artes mechanicæ, hinc scientiæ ipsæ infinitis modis adjuvantur. Modus autem furti ignis apte describitur, atque ex natura rei. Is fuisse perhibetur per virgam ex ferula ad currum solis admotam. Ferula enim ad percussionem et plagas adhibetur, ut luculenter significetur, ignis generationem per corporum violentas percussiones et collisiones fieri, ex quibus attenuantur materiæ, et in motu ponuntur, et ad calorem cœlestium suscipiendum præparantur, ignem‐ que veluti ex curru solis modis clandestinis ac quasi furtim decerpunt et rapiunt. Sequitur parabolæ pars insignis. Homines, loco gratulationis et gratiarum actionis, ad indignationem et expostulationem versos esse, atque accusationem et Promethei et ignis apud Jovem instituisse; eamque rem Jovi acceptissimam fuisse, adeo ut hominum commoda ob hoc nova munificentia cumulaverit. Quorsum enim ista criminis ingrati erga authorem suum animi (quod vitium omnia fere complectitur) approbatio et remuneratio? Res alio spectare videtur. Hoc enim vult allegoria; incusationem et naturæ suæ et artis per homines factam, ex optimo mentis statu proficisci, atque in bonum cedere; contrarium diis invisum et infaustum esse. Qui enim naturam humanam vel artes receptas in immensum extollunt, et effusi sunt in admirationem earum rerum quas habent et possident, et scientias quas profitentur aut colunt perfectas prorsus censeri volunt, illi primo adversus divinam naturam minus reverentes sunt, cujus perfectioni sua fere æquiparant; deinde iidem erga homines magis sunt infructuosi, cum se ad fastigium

1 Hinc enim omnis industria. Ed. 1609.

rerum jam pervenisse putent, et tanquam perfuncti ulteriora non quærant. Contra qui naturam et artes deferunt et accusant, et querimoniarum pleni sunt, illi vere et magis modestum animi sensum retinent, et perpetuo ad novam industriam et nova inventa extimulantur. Quo mihi magis mirari libet hominum inscitiam et malum genium, qui paucorum arrogantiæ servuli, istam Peripateticorum philosophiam, portionem Græcæ sapientiæ, nec eam magnam, in tanta veneratione habent, ut omnem ejus incusationem non solum inutilem sed suspectam et fere periculosam reddiderint. Atque magis probandus est et Empedocles, qui tanquam furens, et Democritus, qui magna cum verecundia, queruntur, omnia abstrusa esse, nihil nos scire, nil cernere, veritatem in profundis puteis immersam, veris falsa miris modis adjuncta atque intorta esse (nam Academia nova modum prorsus excessit), quam Aristotelis schola fidens et pronuntiatrix. Itaque monendi sunt homines, delationem naturæ et artis diis cordi esse, et novas eleemosynas et donaria a divina benignitate impetrare; et incusationem Promethei licet authoris et magistri, eamque acrem et vehementem, magis sanam et utilem quam gratulationem effusam esse; denique opinionem copiæ inter maximas causas inopiæ reponi. Quod vero attinet ad doni genus quod homines in præmium accusationis dicuntur accepisse (florem juventutis videlicet non deciduum), ejusmodi est, ut videantur antiqui de modis et medicinis ad senectutis retardationem et vitæ prolongationem facientibus non desperasse; sed illa utique numerasse potius inter ea quæ per hominum inertiam et incuriam, licet semel accepta, periere aut frustrata sunt, quam inter ea quæ plane negata et nunquam concessa fuerint. Significant enim et innuunt,

ex ignis vero usu, atque ex artis erroribus bene et strenue accusatis et convictis, munificentiam divinam ad hujusmodi dona hominibus non defuisse; ipsos sibi deesse, cum hoc deorum munus asello imposuerint lento et tarigrado; ea videtur esse Experientia, res stupida et plena more, ex cujus gralu tardo et testudineo antiqua illa querimonia de vita brevi et arte Inga nata est. Atque certe nos in ea sumus opinjope, facultates illas duas, Dogmaticam et Empiricam, albue non bone conjunctas et copulatas fuisse; sed nova deorum munera aut philosophis abstractis, tanquam levi volueri, aut lentæ et tarle experientiæ, tanquam asello, imposita esse, In quo tamen de asello illa non male ominandum est, nisi interveniat illud gevilne me et eps Existimamus enim, si quis experientia veluti certa lege et methodo constanter militot, mopno inter viam experimenta que vel ad lucrum Bant vel ad ostentationem baurieni siti corripiatur. who ut' al en comparinda onus suum deponat et disbruhiqh z com munificentie divine aucte et more bajtoring to merivm fe Quod vero dorum Lad

powerpa trenaven, en vidctur adiectio al fibalim WINTER PRO granaz mia forme lui inserverint a hea mos mendoak, e cum igne l'a suo et tot ambas e o se Ingusaberg mong passe que muy psa compèirbus LIS permethach genost. Vnuar la subiu hemDULT NUM [Rebo&IAWIKOT TRO SANTERLEE U SR [HHTEESTS you be her one recepins Vac

[ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors]

Descripto statu hominis quoad artes et intellectualia, parabola transit ad Religionem ; culturam enim artium cultus divinorum comitatus est; quem statim hypocrisis occupavit et polluit. Itaque sub duplici illo sacrificio, eleganter repræsentatur persona vere religiosi et hypocritæ. Alteri enim inest adeps, Dei nimirum portio, ob inflammationem et suffitum, per quod affectus et zelus ad gloriam Dei incensus atque alta petens significatur; insunt viscera charitatis, insunt carnes bonæ et utiles. In altero nihil præter ossa arida et nuda reperiuntur, quæ nihilominus pellem farciunt, et hostiam pulcherrimam et magnificam imitantur; per quæ recte notantur externi et inanes ritus et cæremoniæ jejunæ, quibus homines cultum divinum onerant et inflant, res ad ostentationem potius compositæ, quam ad pietatem facientes. Neque satis est hominibus hujusmodi ludibria Deo offerre, nisi ea etiam illi imponant et imputent, ac si ipse illa elegerit et præscripserit. Certe propheta sub Dei persona de hac optione expostulat : Num tandem hoc est illud jejunium, quod ELEGI, ut homo animam suam in diem unum affligat, et caput instar juncea demittat? Post statum religionis, parabola se vertit ad mores et humanæ vitæ conditiones. Atque pervulgatum est illud, et tamen recte positum, per Pandoram significari Voluptatem et Libidinem, quæ post vitæ civilis artes et cultum et luxum, veluti ex dono ignis et ipsa incensa est. Itaque Vulcano, qui similiter ignem repræsentat, opificium voluptatis deputatur. Ab illa autem infinita mala et in animos et in corpora et fortunas hominum, una cum sera pœnitentia, fluxerunt; neque tantum in status singulorum, verum etiam in regna et respublicas. Ab eodem enim fonte bella et tumultus et tyrannides ortum traxere. Verum

VOL. XIII.

drjeeta preinum et mimadverter.. mai eile et de gate idine i munan ve omitions. e vem shinlae sive roemula, ah jerrons 2 comettie e 30metue Gejmaet. Sen mim. tam mettier. equuntur. Ili mnpreventi.. teenen ongum misineentes. Husa # presentía qava suit irtina iabent; aune mutts Sa praŋhart 1e migustis e difcrutatiims er ziamitutilne promuntur, e perennia re mum iis confic initur; ntertain samen genmun suum jacant, ume jiuzar ik vrum mŋerian muitas nanes es na ammi Vilerunt, quins samen. venti suvims Insoon

folertiant. mine miseras va sua emium. Pomories autem chala tomines nimirum. grutentes. ar i firarum presstierentes, muita selicer mua en inthesunia sante satimovent et rejicnut ; verum cum ine sono Ïlad sanjinetam est, at muts viuacious et saya parum penndisase se priment, en genium AKEM Braudent, adore prod muus pejus est, mis en saddingAine est timoribus intestini de ricient en conticias. A gati enim Veresitatis enemma, inammers cogitafionis (que pula molhores atmodina sint, per aquilam significantury large pan gentilus et jeur mordenfirms et corrodentibus vexantur; nisi forte aliquando veinli mortal exiguam quampiam animi remissionem et quieten nanciscantur; ita tamen ut statim subinde redeant noves anxietates et formidines. Itaque paucis admodum utriusque sortis beneficium contigit, ut providentis commoda retinuerint, sollicitudinis et perturbationis malis se liberarint: neque id quisquam assequi potest, nisi per Herculem, id est, fortitudinem et animi Constantiam, qua in omnem eventum parata, et cuicunque sortí aqua, prospicit sine metu, fruitur sine fastidio, et tolerat sine impatientia. Atque illud notatu dignum

« PreviousContinue »