Orbibus hos rapidis mollique per aequora Castor
Amfractu levioris equi deludit anhelos
Immemoresque mori; sed non isdem artibus aeque
Concurrunt, ultroque ruunt in funera Colchi.
Campesus impacta latus inter et ilia quercu
Tollitur, ac mediam moriens descendit in hastam.
Oebasus, infestum summisso poplite Phalcen
Evasisse ratus, laevum per luminis orbem
Transigitur; tenerae liquuntur vulnere malae.
Contra autem geminis fidens thoracibus ictum
Sustulit et gladio Sibotes ferit ultima teli,
Nequidquam iam cuspis inest, nec fragmina curat
Ambenus, et trunco medium subit Otrea ligno.
Seminecem Taxes Hypanim vehit, atque remissum
Pone trahit fugiens, et cursibus exuit hastam ;
Dumque recollectam rursus locat, irruit ultro
Turbatumque Lacon et adhuc invadit inermem.
Impulit adverso praeceps equus Onchea conto,
Nequidquam totis revocantem viribus armos.
In latus accedit sonipes, accedit et ipse
Frigidus; arma cadunt, rorat procul ultima cuspis.
Qualem populeae fidentem nexibus umbrae
Si quis avem summi deducat ab aere rami,
Ante manu tacita cui plurima crevit arundo;
Illa dolis viscoque super correpta sequaci
Implorat ramos, atque irrita concitat alas.
Val. Fl., Argon., vi. 239-264.
131. Medea, having finished her Incantations, accompanied by Venus, goes to meet Jason.
Talibus infelix contra sua regna venenis
Induitur, noctique tremens infertur opacae.
Dat dextram vocemque Venus, blandisque paventem
Alloquiis iunctoque trahit per moenia passu.
Hic iterum extremae nequidquam in limine portae
Substitit, atque iterum fletus animique soluti;
Respexitque deum paulumque his vocibus haesit:
Ipse rogat certe, meque ipse implorat Iason?
Nullane culpa subest? labes non ulla pudoris,
Nullus amor? nec turpe viro servire precauti?
Illa nihil contra, vocesque abrumpit inanes.
Et iamiam magico per opaca silentia Colchis
Coeperat ire sono, monstataque condere vultus
Numina, cumque suis averti collibus amnes;
Iam stabulis gregibusque pavor strepitusque sepulchris
Inciderat; stupet ipsa gravi nox tardior umbra.
Iamque tremens longo sequitur Venus; utque sub altas
Pervenere trabes divaeque triformis in umbram,
Hic subito ante oculos nondum speratus Iason
Emicuit, viditque prior conterrita virgo.
Atque hinc se profugam volucri Thaumantias ala
Sustulit; inde Venus dextrae dilapsa tenenti.
Obvius ut sera quum se sub nocte magistris
Impingit pecorique pavor, qualesve profundum
Per chaos occurrunt caecae sine vocibus umbrae:
Haud secus in mediis noctis nemorisque tenebris
Inciderant ambo attoniti iuxtaque subibant,
Abietibus tacitis aut immotis cyparissis
Assimiles, rapidus nondum quas miscuit, Auster.
Ergo ut erat vultu defixus uterque silenti,
Noxque suum peragebat iter, iamiam ora levare
Aesoniden farique cupit Medea priorem.
Val. Fl., Argon., vii. 371-374, 382-409.
132. Jason destroys the Dragon's Seed.
Ille, velut campos Libyes ac pinguia Nili.
Fertilis arva secet, plena sic semina dextra
Spargere gaudet agris, oneratque novalia bello.
Martius hic primum ter vomere fusus ab ipso
Clangor, et ex omni sonuerunt cornua sulco;
Bellatrix tum gleba quati, pariterque creari
Armarique phalanx totisque insurgere campis.
Cessit et ad socios paullum se retulit heros
Opperiens, ubi prima sibi daret agmina tellus
Adverso. Ut summis iam rura recedere cristis
Vidit et infesta vibrantes casside terras,
Advolat: atque uno tellus qua proxima collo,
Necdum humeri videre diem, prior ense sequaci
Aequat humo truncos: rutilum thoraca sequenti:
Aut primas a matre manus premit obvius ante..
Nec magis aut illis aut illis millibus ultra
Sufficit, ad dirae quam quum Tirynthius bydrae
Agmina Palladios defessus respicit ignes.
Ergo iterum ad socias convertere Colchidos artes,
Et galeae nexus ac vincula dissipat imae,
Cunctaturque tamen totique occurrere bello
Ipse cupit, spes nulla datur, sic undique densant
Terrigenae iam signa duces, clamorque, tubaeque,
Iamque omnes odere virum, iamque omnia contra
Tela volant: tunc vero amens discrimine tanto,
Quam modo Tartareo galeam Medea veneno
Infectam dederat, ususque armarat in illos,
In medios torsit; conversae protinus hastae.
Qualis ubi attonitos maestae Phrygas annua Matris
Ira, vel exsectos lacerat Bellona comatos;
Haud secus accensus subito Medea cohortes,
Implicat, et miseros agit in sua praelia fratres.
Omnis ibi Aesoniden sterni putat; omnibus ira
Talis erat. Stupet Aeetes ultroque furentes
Ipse viros revocare cupit; sed cuncta iacebant
Agmina, nec quisquam primus ruit, aut super ullus
Linquitur, atque hausit subito sua funera tellus.
Val. Fl., Argon., vii. 607-043.
133. Medea leaves her Home.
At trepidam in thalamis et iam sua facta paventem
Colchida circa omnes pariter furiaeque minaeque
Patris habent; nec caerulei timor aequoris ultra,
Nec miserae terra ulla procul: quascumque per undas
Ferre fugam, quamcumque cupit iam scandere puppim.
Ultima virgineis tunc flens dedit oscula vittis,
Quosque fugit, complexa toros, crinemque genasque
Ungue per antiqui carpsit vestigia somni,
Atque haec impresso gemuit miseranda cubili:
O mihi si profugae genitor nunc ille supremos
Amplexus, Aeeta, dares, fletusque videres
Ecce meos! Ne crede, pater, non carior ille est,
Quem sequimur; tumidis utinam simul obruar undis!
Tu, precor, haec longa placidus mox sceptra senecta
Tuta geras, meliorque tibi sit cetera proles.
Dixit, et Haemonio nunquam spernenda marito
Condita letiferis prodit medicamina cistis,
Virgineosque sinus ipsumque monile venenis
Implicat, ac saevum super omnibus addidit ensem.
Inde velut torto Furiarum eiecta flagello
Prosilit; attonito qualis pede prosilit Ino
In freta nec parvi meminit conterrita nati,
Quem tenet; extremum coniux ferit irritus Isthmon. Val. Fl., Argon., viii. 1–24.
Ergo ubi diva rates hostemque accedere cernit,
Ipsa subit terras, tempestatumque refringit
Ventorumque domos: volucrum gens turbida fratrum
Erumpit, classem dextra Saturnia monstrat.
Videre, inque unum pariter mare protinus omnes
Infesto clamore ruunt, inimicaque Colchis
Aequora et adversos statuunt a litore fluctus.
Tollitur atque intra Minyas Argoaque vela
Stirus abit; vasto rursus desidit hiatu
Abrupta revolutus aqua; iamque omnis in astra
Itque reditque ratis, lapsaque reciproca fluctu
Descendit. Vorat hos vertex, hos agmine toto
Gurges agit, simul in vultus micat undique terror;
Crebra ruina poli caelestia limina laxat.
Val. Fl., Argon., vii. 321-334.
135. Juno raises a cloud of dust to confound the Romans at Cannae.
At Gradivus atrox remeantis in aethera Divae
Abscessu revocat mentes, fusosque per aequor
Ipse manu magna, nebulam circumdatus, acri
Restituit pugnae. Convertunt signa, novamque
Instaurant Itali, versa formidine, caedem.
Cum ventis positus custos, cui flamina carcer
Imperio compressa tenet, caelumque ruentes
Eurique, et Boreae parent, Corique, Notique,
Iunonis precibus, promissa haud parva ferentis,
Regnantem Aetolis Vulturnum in praelia campis
Effrenat. Placet hic irae exitiabilis ultor.
Qui, se postquam Aetnae mersit candente barathro,
Concepitque ignes, et flammea protulit ora,
Evolat horrendo stridore, ac Daunia regna
Perflat, agens caecam glomerato pulvere nubem.
Eripuere oculos aurae, vocemque, manusque :
Vortice arenoso candentes (flebile dictu)
Torquet in ora globos Italum, et bellare maniplis
Iussa laetantur rabie. Tum mole ruinae
Sternuntur tellure et miles et arma tubaeque ;
Atque omnis retro flatu occursante refertur
Lancea, et in tergum Rutulis cadit irritus ictus.
Atque idem flatus Poenorum tela secundant,
Et velut amento contorta hastilia turbo
Adiuvat, ac Tyrias impellit stridulus hastas.
Tum, denso fauces praeclusus pulvere, miles
Ignavam mortem compresso maeret hiatu.
136. Pleasure and Virtue appear to Scipio in a Dream.
Has, lauri residens iuvenis viridante sub umbra,
Aedibus extremis volvebat pectore curas :
Cum subito assistunt, dextra laevaque per auras
Allapsae, haud paulum mortali maior imago,
Hinc Virtus, illinc virtuti inimica Voluptas.
Altera Achaemenium spirabat vertice odorem,
Ambrosias diffusa comas, et veste refulgens,
Ostrum qua fulvo Tyrium suffuderat auro:
Fronte decor quaesitus acu, lascivaque crebras
Ancipiti motu iaciebant lumina flammas.
Alterius dispar habitus, frons hirta, nec unquam
Composita mutata coma: stans vultus, et ore
Incessuque viro propior, laetique pudoris,
Celsa humeros niveae fulgebat stamine pallae.
137. Each tries to gain him to her side: he chooses Virtue. Effect of his Choice on the People.
Quae postquam cecinit sacrato pectore Virtus,
Exemplis laetum vultuque audita probantem
Convertit iuvenem. Sed enim indignata Voluptas
Non tenuit voces. Nil vos iam demoror ultra,
Exclamat. Venient, venient mea tempora quondam,
Cum docilis nostris magno certamine Roma
Serviet imperiis, et honos mihi habebitur uni.
|