Page images
PDF
EPUB

STATUTA REGIS EDWARDI SEXTI*.

EDWARDUS SEXTUS Dei gratia Angliæ Franciæ et Hiberniæ rex fidei defensor et in terra ecclesiæ Anglicanæ et Hibernicæ supremum caput dilectis nobis cancellario procancellario doctoribus magistris discipulis et omnibus qui bonarum literarum studia profitentur in academia nostra Cantabrigiensi salutem.

Ad officium regium pertinet non solum armis ac vi populum a Deo nobis et nostræ gubernationi creditum adversus externos hostes tueri ac defendere verum etiam eundem virtute augere doctrinis excolere et omnino quantum in nobis est omni ubique agresti immanitate et rudi feritate depulsa quæ solet inscitiæ et ignorationis esse comes humanitate et scientiis exornare atque amplificare. Ad quam rem hoc tempore animum adjicientes impulsu et suasų nobilissimi et nobis quam charissimi avunculi domini EDWARDI Dei gratia ducis SOMERSETI comitis HERTFORDIÆ Vicecomitis BEAUCHAMPI domini SEYMOUR Summi thesaurarii et comitis mareschalli Angliæ gubernatoris personæ nostræ regiæ et protectoris omnium regnorum dominiorum et subditorum omniumque nostrorum bellorum terra marive gerundorum legati summi et sacrati garterii ordinis equitis et cæterorum consiliariorum nostrorum AD ACADEMIAS NOSTRAS oculos adjecimus utpote ad fontes et seminaria doctrinarum unde exoriens cognitio veri in universas ditiones nostras fluit ac propagatur: in quibus si vitæ ac morum integritas cum vera doctrina elucescat omnia regna nostra necesse est eo splendore illustrari: sin barbara fœditas morum aut superstitionis error ignorantiæve tenebrosa obscuritas in illis locum habeat quasi si sol obfuscetur lucis detrimentum omnes nostræ ditiones sentient. Ergo eodem authore quo externos hostes nostros terra marique propulsamus et bello prosequimur superstitionem et ignorantiam duos acerrimos veræ religionis atque humanitatis hostes academiis nostris exigere

Read by Sir John Cheke to the Senate, May 6th, 1549, and then delivered to the Vice-Chancellor.

decrevimus et reverendissimos patres EPISCOPUM ELIENSEM AC ROFFENSEM prædilectos ac fideles consiliarios nostros GULIELMUM PAGETTUM sacri ordinis garterii militem et familiæ nostræ antigrapheum THOMAM SMITH militem primariorum secretariorum nostrorum alterum clarissimos viros JOANNEM CHECUM GULIELMUM MAY decanum sancti Pauli et supplicum libellorum magistrum et THOMAM WENDIE nostrum medicum intueri nostro nomine Cantabrigiensis academiæ statum jussimus ac leges statuta et mores nostrorum in illa scholasticorum inspicere ac perpendere et si quæ sint in illis corrigenda eadem corrigere et in meliorem statum redigere eamque ibi formam reipublicæ relinquere quæ quantum humana patitur imbecillitas labe careat tendatque maxime ad Dei gloriam populi nostri utilitatem ac nostri honoris propagationem. Qui ut id facilius facere possint visum est nonnullas leges in hoc volumen conscriptas quas nos in vestrum maxime commodum tulimus illis dare ut vobis tradant ut antiquatis semibarbaris vestris et obscuris statutis et propter vetustatem jam plerumque non intellectis regiis deinceps legibus et nostro latis auspicio pareatis: non solum a Deo Optimo Maximo verum etiam a nobis ac posteris nostris præmium mercedemque reportaturi si virtutem sectantes et ingenia vestra bonis disciplinis excolentes digni hac nostra cura digni regio favore et literarum ac virtutis præmio reperiamini.

Datum e palatio nostro Westmon. viii° Aprilis anno regni nostri tertio et Christi Servatoris м° D° XLIX°.

LEGES SIVE STATUTA CANTABRIGIENSIS ACADEMIE.

DEUM TIMETE regem honorate virtutem colite disciplinis bonis operam date. Sed qui reipublicæ vult leges et instituta proponere non solum laboris verum etiam et otii debet rationem habere. Interest enim studiosorum hominum ac literatorum nonnunquam laxatos habere animos ut ad studia contentiones veniant. Et quanquam literarius labor re quidem vera sit suavissimum otium tamen et otium hoc suum habet negotium et intermissionem propterea requirit. Itaque disputationibus et lectionibus publicis fines terminosque ponamus. Primus erit ab

octavo Januarii usque ad septimum ante pascha diem. Illo enim die cessabunt omnes disputationes et lectiones publica usque ad decimum post pascha. Decimo post pascha redintegrabuntur lectiones usque ad decimum julii. Tertius terminus qui idem vacationis est erit a decimo julii usque ad septimum septembris: quartus a calendis octobris usque ad decimum septimum calendas januarii. Si forte fortuna initium lectionum ceciderit in diem festum differentur in posterum diem.

SOLENNIS et annua sit professio baccalaureorum die mercurii ante primum dominicum quadragesimæ et magna comitia cooptatioque atque inauguratio cæterorum ordinum primo martis julii : quo tempore si pestis obfuerit aut alia gravior causa fuerit quo minus solemnes ritus possint peragi in primum diem martis octobris vel alium quemcunque diem eadem differantur judicio cancellarii præscribendum.

LECTORES PUBLICI.

QUI PRÆLEGERIT theologiam jus civile medicinam aut mathematicam quaternis diebus in hebdomada ad minimum legat nempe lunæ martis mercurii et jovis nisi festus dies inciderit in aliquem horum. Linguarum professores philosophiæ dialectica et rhetorices quinis in quaque hebdomada diebus nisi festus dies inciderit legent.

TEMPORA LECTIONUM ET LIBRI PRÆLEGENDI.

LECTIONES medicinæ dialectices et rhetorices a septima hora matutina usque ad octavam: lingua hebraica jus civile philosophia et lingua græca ab octava usque ad nonam: mathematica a duodecima ad primam scholas occupant. Theologicus prælector solus hora nona doceat: isque publice tantum sacras scripturas profiteatur. Jurisconsultus pandectas codicem vel ecclesiastica regni nostri jura quæ nos edituri sumus et non alia prælegat. Philosophicus lector Aristotelis problemata moralia politica Plinium vel Platonem publice doceat. Medicinæ lector Hippocratem legat vel Galenum. Mathematices professor si cosmographiam docet Melam Plinium Strabonem aut Ptolemæum enarret si arithmeticam Tonstallum aut Cardanum si geome

triam Euclidem si astronomiam Ptolemæum enarret. Dialectices et rhetorices prælector Aristotelis elenchos aut topica Ciceronis Quintilianum aut Hermogenem prælegat. Græcæ linguæ professor Homerum Demosthenem Isocratem Euripidem aut alium ex antiquioribus et artem una cum proprietate linguæ docebit. Lector hebraicus non nisi ex fontibus sacræ scripturæ prælegat simulque grammaticam hebraicam et linguæ proprietatem docebit.

RATIO STUDIORUM ET QUIBUS MODIS AD ALTIORES GRADUS DIGNI

TATIS JUVENES PROMOVENTUR.

RECENS VENIENTEM a ludo literario primum excipiant mathematica. Illa toto eo anno discet arithmeticen nimirum geometriam et astronomiæ cosmographiæque quantum poterit. Sequens annus dialecticam docebit. Tertius et quartus adjunget philosophiam. Et artium istarum pro ratione temporis domi forisque quisque sit auditor. In hoc quadriennio bis quisque disputato in publicis scholis bisque respondeto in suo grege. Quæ si perfecerit et post consuetum examen dignus videatur baccalaureus esto.

BACCALAUREI ARTIUM.

HI AUDITORES assidui philosophicæ lectionis astronomiæ perspectivæ et græcæ linguæ sint idque quod inchoatum antea erat sua industria perficiant. Intererunt cunctis magistrorum artium disputationibus aperto capite nec abibunt inde nisi a procuratoribus petita venia: et si disputabunt aliquando contra magistrum id facient reverenter et cum verecundia. Baccalaureus quisque artium ter disputabit contra magistrum respondentem semel disputabit contra baccalaureum artium bis in sui gregis exercitatione respondebit declamabitque semel. In his ubi justum trium annorum spatium versatus fuerit et hæc illum perfecisse constiterit postquam solenniter productus fuerit cooptabitur in magistrorum ordinem.

MAGISTRI ARTIUM.

MAGISTER ARTIUM sedulus erit theologiæ atque hebraicæ lectionis et quotidianus auditor: quibus rebus annorum quinque dabit operam. Hoc spatio bis disputabit contra theologiæ baccalaureum totiesque post tertium annum in theologia respondebit: concionabitur latine semel et toties anglice in academiæ templo. Et si hoc tempore in theologiæ studio profecerit per solennem inaugurationem baccalaureus theologiæ fiat.

BACCALAUREUS THEOLOGIÆ.

THEOLOGIE BACCALAUREUS theologicam lectionem audiet quotidiè. In quæstionibus theologicis bis disputabit semel respondebit. Latine bis semel anglice concionabitur in academiæ templo. Quadriennio post baccalaureatum susceptum in theologia progressus poterit vocari in ordinem doctorum.

DOCTORES THEOLOGIÆ.

POST TANTUM laboris susceptum et tot pericula atque examina nolumus plus laboris doctoribus imponere quam ipsi velint suapte sponte suscipere nisi quod qui in hoc ordine sunt semel post doctoratum susceptum latine concionabuntur semelque quotannis quamdiu in academia fuerint quæstionem ipsi sibi proponent in publicis scholis cujus ambigua et dubitationes dum in utramque partem enuncleaverint definient determinabuntque.

LEGUM STUDIOSUS.

QUI A PRIMO in academiam adventu legibus operam dabit primum annum integrum institutionum lectioni domi suæ impendet: deinde quinquennium totum publicum juris prælectorem audiet disputabit publice ter declamabitque bis in legitima quæstione antequam fiet baccalaureus juris.

QUI FUERIT ante baccalaureus artium quatuor annorum studio poterit juris esse baccalaureus si ordine præscripto disputaverit atque declamaverit.

« PreviousContinue »