Page images
PDF
EPUB

aut foro praepararet. Deinde 4 paucorum ver◄ suum Satira non absurde composita in Paridem pantomimum 5 poetamque ❝ eius semestribus militiolis tumentem, 7 hoc & genus scripturae industriose excoluit. Et tamen bene 10 diu ne modico quidem auditorio quidquam committere est ausus.

Ernesti in edit. Sueton. et sé praepararet Nic. Heins.

4 Post voc. Deinde in cod. Voss. inserta sunt haec verba: ad Poetices (forte poeticen) se applicavit et, postquam diu tacuit, uberiori vitiorum iam gliscente contagione, ab indignatione incepit: Semper ego auditor tantum? Dehinc paucorum cet. Quae videntur esse laciniae, ab interpolatore aliquo adsutae.

5 in Paridem Domitiani pantomimum c. Voss. quod vulgatae lectioni praeferendum putabat Hennin. coll. Suet. Domit. c. 10. qui locus vel nihil probat, vel ipsi saltem non favet.

[blocks in formation]

militiolis emitante (forte emicantem vel innitentem) hoc ge nus scripturae industrie excoluit. Wolfius monet, verba illa Claudii Neronis glossema videri adscriptum ad eius i. e. Paridis, e huius poetam dici potuisse Statium ob notum commercium. Eodem iudice mox corrig. militiis. Miram quoque vocem militiolis deesse MS. alteri Voss. dicit Oudend. et in Probo Vallae legi semestribus mil. enutante.

7 Conf. Sat. VII, 89. et ibi Comment.

8 hoc revocavi ex 31. 44. et al. 9 industrie 31. 48. 49. ut ap. Suet. Galb. 3. et in vita Plinii. Recepit Oudend. qui tâmen industriosissume ex Catone etiamproferri monet.

10 bene (h. e. satis, valde) ex 31. et 44. nunc adieci praeeunti÷ bus Oudend. et Wolf. Illud arrisit Henninio, qui etiam monet, sapienter Iuvenalem ne modico quidem auditorio se committere primo esse ausum,

utpote qui

scripserit in eos, qui vel potuerint proscribere, vel aure tyranni in suam perniciem abuti. Mox tantoque successu reposuit Achaintre, sed tacite, non adiecta ratione.

Mox magna frequentia magnoque successu bis ac ter auditus est, ut ea quoque,

II

fecerat, inferciret 13 novis scriptis: 14

12

quae prima 1

Quod non dant proceres, dabit histrio. tu Camerinos Et Bareas, tu nobilium magna atria curas. Praefectos Pelopea facit, Philomela tribunos. 15 Erat tum 16 in deliciis aulae histrio: multique fautorum eius quotidie provehebantur. 18. Venit ergo Iuvenalis in suspicionem, quasi tempora 19 figurate 20 notasset, ac statim per honorem miliquamquam octogenarius, Urbe submotus missusque ad praefecturam cohortis, in extrema Aegypti parte tendentis, 22 Id supplicii genus pla

tiae,

21

11 quoque abest 47. 48. 55. 59. al.

12 primo legendum putabat Hennin. cui cur vulgata displicuerit scriptura, non assequor. Idem vulgato, sed elegantius significari, monet Oudend. coll. Gron. Obss. I, 7. et Drak. ad Sil. II, 235. et ad Liv. XXXIV, 14. 13 infert 31.

14 scripturis 47. 48. 55. 5g. 15 Hi sunt versus 90. 91. 92. Sat. VII. In cod. Voss. exstat tantum versus 88. et hemistichium go.

[ocr errors]

16 tunc 49. tamen 47. 48. 55. 5g. al. Nota Ill. Wolfi est: ,,tum, scil. temporibus Hadriani, qui poetam, ut probabile est, Oasin magnam relegavit, quasi praefectum cohortis ibi tendentis. Histrionis nomen fortasse excidit; certe obscurum est: at neu

4

ter Paris (neque Neronis, neque
Domitiani histrio) intelligendus,
ut praeclare docnit Oudend."
17 Suspicari possis: favore
eius. Sed vulgata quoque lectio
bene se
́habet.

18 promovebantur 31. quod ab ingenio indocti monachi profectum videtur.

19 Vocem praesentia e cod. Vallae adiecit Hennin. 20 figura 31.

21 militiolae ex 31. recepit Hennin. quoniam eadem vox etiam supra, sed perperam fortasse, legitur.

22 In libris tantum non omnibus verba ista hoc ordine iungun→ tur: in extrema parte tendentis Aegypti, quem ingratum ordinem mutavi. Huic emendationi favent 31. et 45. (codices Vallaç et Divaei) in quibus tamen alio

Ve

cuit, ut levi atque ioculari delicto par esset. rum intra brevissimum tempus angore et taedio periit. 23

sensu legitur: in extremam Aegypti partem tendentis, quod probavit Henuin. Nostram lect. ex

moveretur; quumque paulo post reditum perierit, quomodo a Domitiano extendere aetatem potnit

stare in antiquiss. cod. Alex., moad Nervae et Traiani principa

net Ach. qui tamen, nescio quare, tò in omisit.

23 Extrema haec verba in eod. Voss. sic interpolata sunt: Verum intra brevissimum tempus ✪ ɛos αὐτὸς adscribitur Divorum choro, revertiturque Iuvenalis Romam, qui tandem ad Nervae et Traiani principatum supervivens senio et taedio vitae confectus properantem spiritum cum tussi exspuit. Mireris etiam ista inepti interpolatoris commenta ab Henninio recepta esse, qui tamen haec recte adnotavit: Verba Θεὸς αὐτὸς adscribitur Divorum choro videntur de Domitiano dici, qui Dominus Deasque appellari voluit. Sed vero videtur repugnare Iuvenalis aetas, fam octogenarii, quum Urbe sub

tum? sane ita decem et plures supra centum annos explesse oportet. Ait et Crinitus, se nec、 dum reperisse apud ́auctores fide dignos, Iuvenalem sub Domitiano pulsum. Quod si forte Ocov avròv intelligas Antinoum, aut pro avròs legas Avtlroos, repugnabunt sequentia, quibus dicitur Romam reversus ad Nervae et Traiani principatum supervixisse, quos demum excepit Hadrianus. Videntur autem verba ad Nervae et Traiani principatum supervivens ex margine in to κείμενον librariorum incuria intrusa, adeoque delenda. Neque sane ad Traiani aetatem, sed et Hadriani pervenit; sub' quibus, rara illa temporum felicitaté, vi→ detur pleraque scripsisse."

D. IVNII IVVENALIS VITA

PER ANNOS PROBABILIBVS CONIECTVRIS DIGESTA.

A. V. C. Varr. 795. Christi 42.
Iuvenalis 1.

Probabilius est, Iuvenalem non ante, quam eum
post hunc annum in lucem editum esse. Satiram enim
decimam tertiam annis LXI post consulem Fonteii,
adeoque, si ille C. Fonteius Capito est, qui a. V. c.
812. consul fuit, (non L, Fonteius Capito cos. a. V.
c. 820.) a. V. c. 873., eodemque anno vel potius
sequente satiram XV. scripsit aut recitavit; in Ae-
gyptum autem, quum octogenarius esset, missus est,
ibique intra brevissimum tempus angore et taedio
periit, si fides habenda Suetonio: nam ita brevitatis
causa incertum Vitae supra adscriptae auctorem ap-
pellare liceat.
Conf. ad a. V. c. 833. et 874. að
Sat. XIII, 16. 17. et XV, 27.

clarissimum rhetoIuvenalem vero a.

Eodem anno Quintilianum, rem, (v. ad Sat. VI, 75. et 280.) V. c. 791. Christi 38. natum esse, suspicabatur Dodwellus in Annal. Quintil. Regnabat tunc temporis (ab a. V. c. 794-807. Christi 41-54.) Tib. Claudius Drusus; ante quem (ab a. V. c. 790-794. Chr. 3741.) imperium tenuerat C. Caesar Caligula, qui a. V. c. 791. Chr. 38. accepto a Caesonia uxore philtro in furorem coniectus erat, (cf. Sat. VI, 615 sq.) et a. V. c. 793. Lugduni instituerat certamen Graecae Latinaeque facundiae, (v. ad Sat. I, 44. et VII, 147 sqq.)

quo etiam tempore ab eo forsan in exsilium missus Secundus Carrinas rhetor, de quo v. ad Sat. VII, 204. Hic vero Caligula successerat Tiberio, de cuius secessu Capreensi, (a. V. c. 780-790.) tyrannide et amicorum principe Seiano huiusque potestate ac morte v. Sat. X, 56 - 113.

De parentibus poetae nostri nihil memoriae proditum reperitur, praeter id, quod tradit Suetonius: Iuvenalis libertini locupletis, incertum filius, an

alumnus.

Praenomen Iuvenalis Decimum esse, non Decium, praeter alios docuit Lud. Carrio Emendatt. cap. 1. Ab antiquis eum librariis communiter Ethicum cognominari, (haud dubie propter plurima morum praecepta, quae satiris suis intexuit) ut Martialem coquum, Propertium nautam, Ovidium Getam, Statium Aquilinum, Prudentium amoenum, monet Barth. Advers. VI, 1. Eodem nomine passim laudatur a Petro Blaesensi in Epistolis, Io. Sarisberiensi, Vincentio Bellov. aliisque huius aevi scriptoribus, qui et reliquos poetas satiricos vocare solent ethicos, quoniam dix potissimum ab iis tractantur. Cf. Dan. Heins. de Sat. Horat. lib. I. pag. 48. et Nicol. Antonii Bibl. Vet. Hisp. libr. I. pag. 62.

[ocr errors]

Patriam poetae fuisse Aquinum, (Volscorum oppidum, quod nóhis uerahn Strab. lib. V. p. 164. nunc autem Aquino dicitur, et patria quoque fuit Thomae de Aquino, celebris Scholasticorum parentis) probabile iudicio colligitur e Sat. III, 319. Hinc in omnibus fere Iuvenalis codicibus, et scriptis et editis, recte cognominatur ille Aquinas, in nonnullis vero vitiose Arpinas. In vetustiss. cod. Pithoei ad initium Sat. I. haec verba leguntur: „Iuvenalern aliqui Gallum propter corporis magnitudinem,. aliqui Aquinatem dicunt.";

IVVENAL, VOL. I.

« PreviousContinue »