Page images
PDF
EPUB
[blocks in formation]

mata, t. I, p. 127, n° CLXXII. —(k) [Teulet et Letronne], Diplomata, chartae, p. 3, n° 2, d'après A. (2) Tardif, Cartons des

-

rois, p. 3, n° 3, d'après A. (m) Lasteyrie, Cartulaire de Paris, p. 5, n° 3, d'après A B E.

INDIQ. : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 30.

[blocks in formation]

[Dominis viris apost[olicis] sanctis et in Xpisto fratribus, omnibus episcopis Parisiace urbis [c]um gratia Dei futuris et celesti visitatione ditatis, Germanus peccator. Omnibus non habetur incognitum qualis ac quantus circa monas[teria], || a [ecclesi]as aut er[ga loca D]e[um] timentium virorum fuerit in[clite m]emorie [glo]riosissimus Childebertus rex, cujus summa [beniv]olentia multis largita est copiosa beneficia et immunitati nostre stabilitatem perpetuam. Scilicet co[gitans quia qui] || 3 ista tempo[ral]ia reservaret (a) me[ten]da, sibi multo majora [a] Deo illi attribuerent[u]r, si ob ejus a[more]m templa (b) funda[ret, et egentium] inopiam substentaret, et pro magnis parva offerret, atque pro terrenis celes[ti]a acdipisceretu[r; unde et nobis ob || s]epulture sue meritum aliqua [se] con[sid]e[ra]re ma]nd]avit et consi[de]rata cessit. Itaque inclitus [ist]e princeps Parisius basilicam in honore sancte Cru[cis et] donni Vincentii vel reliquorum sanctorum in unum membrum construxi[t et sibi sepulturam] || 5 inibi [co]llocavit, ac largita[tis sue] copiam per testamenti sui pagina[m nob]is h[a]bere decrevit et habe[ndi m]eritum loco tanti ordinis constituit. Sed dum pag[in]a testamenti sui et cordis fides sub humana fragilitate temporaliter vige[ret, agente id || quorum]dam calliditate ne etern[a illi tri]bueretur [be]atitudo, ac scriptu[m] non sortiretur effectum, sim[u]lque [ab]bas et congregatio deputata non perciperent ac sterilitate victus et vestitus deperirent, monuit me illius recordati[o et ob || amor]em illius terruit me tanta [sec]ur[it]as [simu]lque pietatis et car[it]atis affectus. Ille et[enim po]st Deum dum superesset fuit nostra immunitas et securitas, pax et recuperatio ac sequestratio omnis a civili negotio || 8. [Nos ver]o in hac re pietati illius con[su]lentes et ceterorum reg[um velle stabi]liri conantes, ca[ritatem] fraterne dilectionis vestre nobiscum volumus concordari quatinus (c) illius sancti loci honor celeberrimus et || [memori]a jam dicti principis gloriosi eniteat [eo]dem in loco omnibus [e]jus evi temporibus, habeat[que] abbatem ex propria congregatione (d) ipsa eccle

15

sia qui sub gubernatione scilicet regum, per successiones eundem locum 10 [praevide]at, s[i]tq[ue ali]enus pontifex omnis Parisiorum ab eodem loco ut non deinceps aliqu[am pot]estatem in omnibus ad ipsum locum pertinentibus habeat. Simulque sancimus ut nullus metropolitanus aut aliquis ||" [suffraganeus ejus causa alicujus ord]inati[o]nis illu[c i]ngredi presumat, nisi solu[mmo]do ab abbate ejusdem loci vocatus venerit ad sanctitatis misterium (e) celebrandum aut ad ecclesia[s || consecrandas [aut] ad bene[dictio]ne[s cl]ericorum vel monachorum instituendas, quod debi[tum] renuere nullatenus renuere debet. Ceterum quicquid a die presenti tam a tempore meo quam et suc-|| 13 [cessorum] meo[rum omnium in sede [Parisiorum r]esidentium episcoporum vel a Deum timentibus principibus ejusdem plebis, in fiscis, villis, agris, in au[ro v]el argento fuerit delegatum sive donatum, ut ad integrum habeat, volo 14, [rogo, conju]ro. Decrevi eti[am] per [h]anc cartulam immunitatis et cessionis meam basilicam superius nuncupatam sine gestorum obligatione manere. Et quia id antea consuetudo non fuit et modo a regibus et prin- ' [ci]pibus mihi e]st concessum, v[ol]untatem pietatis vestre in hoc scripto pretermittere nolui sed in omnibus per vos roborari et confirmari exposco ut deinceps ratum permaneat. Et si aliquis umquam fuerit, 16 [qui con]tr[a] han[c] deliberationem meam, quam ego pro firmitatis studio cum metropoli[tani] et reliquorum episcoporum consilio ac suasione decrevi conscribere, quoquo tempore venire temptaverit || [aut fortas]sis locum refragandi quesierit, in primis a liminibus sanctarum ecclesiarum ab omnibus episcopis et sacerdotibus Dei tam presentis temporis quam et futuri sit excommunicatus et alienus a pace, et in || 18 [futuro judicio cum sanctis et a]micis Dei in quorum [honore] (ƒ) hec conscriptio facta est, meum ac d[ominorum meor]um metropolitanorum (g) seu episcoporum presentium super se adesse sentiat judicium, et sit anathema maranatha. || 19 [At insuper ut hec] cartula firmiorem possit adipisci plenitudinem comprovincialiam dominorum [episcoporum] et fratrum meorum presbyterorum seu diaconorum conscriptionibus ipsam volui corroborare.

20 [Actum] P[arisius civitate sub die duodecima calendarum septembris anno quinto domini Chariberti regis]. Germanus peccator hanc car[tulam cessio]nis et emunitatis a me factam relegi et subscripsi [sub die quo supra].

2 N[ice]tius Lugdunens[is episcopus] in Xpisti nomine petente apostolico donno et fratre meo Germano episcopo et [d]onna Ultrogote regina atque donna [Ch]rodesinta ac Chroberga constitutionem hanc scilicet a presenti || tempo a successoribus

22

donni Germani episcopi] perpetuo custodiendam relegi et manus [mee subscriptione corroboravi] notato die. P[ret]extatus Cabillonensis episcopus deliberationem superius comprehen[sam roga-] 23 nte et presente donno Germano episcopo g[au]denter suscepi r[e]legendam et subscripsi not[ato die]. Felix Aurelianensis episcopus juxta consensum et deliberationem donni Germani in perpetuo mansu[ram su]b-|| 24 [scrips]i notato die. E[u]f[r]onius Ni[v]ern[ensis] episcopus rogante donno apostolico Germano e[piscopo han]c deliberationem relegi et subscripsi notato die. Domicia[n]us Carnotensis episcopus juxta consensum et deli-|| 25 [berationem fratis mei Germ[ani episco]pi [co]n[s]ensi et subscri[psi] notato die. Donnolus Cenoman[nens]is episcopus consens]si et subscripsi notato die. Caletricus p[ecc]ator juxta consensum et deliberationem donni || 26 [Germa]ni episcopi conse[ns]i et s[ub]scripsi notato die. Victurius peccator juxta deliberatio[nem] hanc Germano presente fratre meo et rogante, consensi et subscripsi notato die.

27 [Leodeb]au[du]s peccator consensi et subscripsi notato die. || 28 [Amanuensis notarius sub jussijone donni Germani episcopi hoc privilegium cessionis scripsi et subscripsi.

(a) servaret B.

(b) ecclesias et templa B.

[ocr errors]

- (g) metropolitani B.

(c) Le mot quatinus répété A. (d) ex propria sua electione B. (e) sacrum misterium B. (f) Le mot est omis dans A.

III

S. d. [...576].

(Acte perdu).

Saint Germain donne à l'église de Sainte-Croix, Saint-Etienne et Saint-Vincent, son alleu de Bitry avec la forêt de Poiseux, pour l'entretien du luminaire de ladite église.

INDIQ. Polyptyque d'Irminon, X, 1, éd. Longnon, t. II,
P. 155 (1).

(1) Habet villa Vitriaco mansum... Est ibi salva quae vocatur Puciolus quae pertinet ad ipsam villam; quae videlicet silva, cum ipsa villa, fuit alodum sancti Germani... Nam ipsum alodum senctus contulit Germanus ad luminaria ecclesiae sanctae Crucis sanctique Stephani prothomartyris seu sancti Vincentii levitae et martyris. » - Comme date, il n'est guère possible d'indiquer que le terminus ad quem fourni par la mort de saint Germain, puisque nous ignorons la date précise de la fondation de l'église de Saint-Vincent.

IV

S. d. [...576].
(Acte perdu).

Saint Germain donne à l'église de Sainte-Croix, Saint-Etienne et Saint-Vincent, son alleu de Vailly, avec ses dépendances, que son père avait acquis du comte Ermenfroi, pour la célébration de l'anniversaire des parents du donateur.

INDIQ.

Polyptyque d'Irminon, X, 2, éd. Longnon, t. II, P. 156 (1).

V

S. d. [567-584]
(Acte perdu).

Chilpéric 1er donne au monastère de Saint-Vincent, dont Droctové est abbé, les domaines d'« Ipiacus » et « Adiacus » en Quercy.

INDIQ. Aimoin, Hist. Francorum, 1. III, c. 56, éd. Du Breul, p. 119 (2).

(1) Est ibi in confinio quaedam alia possessio quae dicitur Valliacus, aliaque procul quae vocatur Galliacus, quas pater sancti Germani ab Ermenfrido comite emit, quasque praedictus sanctus praesul contulit praedictae ecclesiae sanctae Crucis sanctique prothomartyris Stephani seu sancti Vincentii levitae et martyris, cum omnibus appenditiis suis, quatinus annis singulis in commemoratione natalitii patris seu genitricis suae solvant ad sepulchra eorum cereos duos. » Le terminus ad quem est le même que celui de l'acte précédent.

[ocr errors]

(2) Aimoin, après avoir rapporté d'après Grégoire de Tours le meurtre de Chilpéric à Chelles puis son transfert à Paris et sa sépulture dans l'église de Saint-Vincent, rappelle l'exemption de tonlieu que le prince aurait concédée à cette même église (cf. infra, n° VI) et ajoute: « necnon et duas possessiones in pago Caturcensi sitas, quarum altera Ipiacus, altera autem Adiacus dicebatur, tempore Droctovei abbatis per syngraphum ibi contulerat. » Les dates extrêmes sont celles du règne de Chilpéric I" à Paris.

VI

S. d. [567-584].

(Acte perdu).

Chilpéric 1er accorde au monastère de Saint-Vincent, dont Scubilio est abbé, un privilège d'exemption de péages dans toutes les provinces de son royaume.

INDIQ. Aimoin, Hist. Francorum, 1. III, c. 56, éd. Du Breul,
P. 119 (1).

VII

S. d. [613-629] (2).
(Acte perdu).

Clotaire 1er concède divers domaines et divers droits à l'église de Saint-Vincent.

INDIQ.

Aimoin, Hist. Francorum, 1. II, c. 29 et 1. III, c. 39, éd. Du Breul, p. 67 et 74 (3).

VIII

S. d. [629-639].

(Acte faux) (4).

Dagobert 1 lègue divers domaines à plusieurs églises de Paris, et en particulier à l'église de Saint-Vincent la terre de Combs.

[ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

(1) Les termes employés par Aimoin sont assez peu précis : « quam [basilica sancti Vincentii] ipse immunem ab omni civili negotio tam in eundo vel redeundo vel negotia exercendo per totas regni sui provincias regali praecepto tempore abbatis Scubilionis effecerat. » Je conjecture qu'ils désignent une tractoria, un privilège d'exemption de tonlieux. Les dates extrêmes sont celles du règne de Chilpéric I".

(2) Les dates extrêmes sont celles du règne de Clotaire II à Paris. (3) L'acte est en outre mentionné dans les privilèges pontificaux du xir siècle depuis la bulle de Pascal II de 1107 (infra, n° LXXIII).

(4) L'auteur des Gesta Dagoberti, qui écrivait au IX siècle, a inséré dans son œuvre (c. 39; éd. Krusch, dans les Mon. Germ., in-4°, SS. Rer.

« PreviousContinue »