Page images
PDF
EPUB

Discite non inter lances mensasque nitentes,

Cum stupet insanis acies fulgoribus et cum
Acclinis falsis animus meliora recusat,

Verum hic impransi mecum disquirite. Cur hoc?
Dicam, si potero. Male verum examinat omnis
Corruptus judex. Leporem sectatus equove
Lassus ab indomito vel, si Romana fatigat
Militia assuetum Græcari, seu pila velox
Molliter austerum studio fallente laborem
Seu te discus agit, pete cedentem aëra disco:
Cum labor extuderit fastidia, siccus, inanis
Sperne cibum vilem, nisi Hymettia mella Falerno
Ne biberis diluta. Foris est promus, et atrum
Defendens pisces hiemat mare: cum sale panis
Latrantem stomachum bene leniet. Unde putas aut
Qui partum? Non in caro nidore voluptas

5

10

15

Summa, sed in te ipso est. Tu pulmentaria quære 20 Sudando pinguem vitiis albumque neque ostrea

5. cum stupet, etc., when the 15. mella Fal. diluta = muleye is bewildered by the glare.' sum, mead, honeywine.' Gr. oivóinsanis, out of all reason,' i. e.μeλ. 'excessive.'

7. impransi. Sat. II. iii. 257. 10. Romana militia. i. e. hunting.' Cp. Epist. 1. xviii. 49. and the complaint in Carm. III. xxiv. 53. sq., and 1. viii. 3, sq.

fatigat, is too much for you.' 11. pila.

Usus equi nunc est, levibus nunc luditur armis,

Nunc pila, nunc celeri volvitur orbe trochus.

Ov. Trist. III. xii. 19. 10. vel. There is an anacoluthon here; vel has no word connected with it. The sentence should run thus: Leporem sectatus . . . . . vel ludo fatigatus,' etc.

13. pete cedentem aera disco may be taken as in a parenthesis: play quoits if you prefer it.'

16. Ne biberis answers in constr. to sperne: Scorn plain things (if you can), refuse to drink anything but Hymettian,' etc.

promus. See note on Carm. 1. xxxvi. 11.

[blocks in formation]

Nec scarus aut poterit peregrina juvare lagois.
Vix tamen eripiam, posito pavone velis quin
Hoc potius quam gallina tergere palatum,
Corruptus vanis rerum, quia veneat auro
Rara avis et picta pandat spectacula cauda,

25

30

Tanquam ad rem attineat quidquam. Num vesceris ista
Quam laudas pluma? cocto num adest honor idem?
Carne tamen, quamvis distat nil, hac magis illa,
Imparibus formis deceptum te patet. Esto:
Unde datum sentis, lupus hic Tiberinus an alto
Captus hiet, pontesne inter jactatus an amnis
Ostia sub Tusci? Laudas, insane, trilibrem
Mullum, in singula quem minuas pulmenta necesse est.
Ducit te species, video. Quo pertinet ergo
Proceros odisse lupos ? quia scilicet illis

[merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors]

Magis illa juvant quæ pluris emunJuv. xi. 16. 29. hâc magis illâ. i. e. vesceris hâc potius quam illâ, yet, though there is no real superiority, you eat this bird in preference to that.' Bentley makes hâc to be gov. by

[ocr errors]

35

your pike was caught? whether in the river or the sea, high up the stream or at the mouth?"

The phrase is copied by Persius, v. 124. Comp. Ov. Fast. vi. 103.: unde datas habeat vires (whence she derives her power).

66

Tiberinus an alto, etc. Comp. Juv. iv. 140. Columella supplies a commentary on this: Multorum gula subtilior erudita palata fastidire docuit fluvialem lupum."R. R. viii. 16.

32. Captus hiet. A poetic amplification for captus sit. The constr. of English sentences requires the emphasis to be placed on the verb; the Latin idiom allows it to fall on the participle. Comp. Sat. II. iii. 53.

34. Mullum, 'the red surmullet.' distat: though there is no excel-"Mulli barbati in piscinis."-Cic. lence (lit. difference) in this meat Ad Att. II. i. 7. more than in that, yet you are led by the difference of look.'

31. Unde datum. "Unde traditum hunc intellectum habes?"-Sch. 'By what faculty can you discern where

trilibrem mullum. Juv. iv. 15. in singula. i. e. 'a piece for each guest.'

36. illis... his. The rule is that, of two persons or things, hic re

Majorem natura modum dedit, his breve pondus.
Jejunus raro stomachus vulgaria temnit.

Porrectum magno magnum spectare catino

Vellem, ait Harpyiis gula digna rapacibus. At vos, 40
Præsentes Austri, coquite horum obsonia. Quamquam
Putet aper rhombusque recens, mala copia quando
Ægrum sollicitat stomachum, cum rapula plenus
Atque acidas mavult inulas. Necdum omnis abacta
Pauperies epulis regum: nam vilibus ovis
Nigrisque est oleis hodie locus. Haud ita pridem
Galloni præconis erat acipensere mensa

Infamis. Quid? tunc rhombos minus æquora alebant?
Tutus erat rhombus tutoque ciconia nido,
Donec vos auctor docuit prætorius. Ergo
Si quis nunc mergos suaves edixerit assos,

fers to the last mentioned, ille
to the more remote,-a rule seem-
ingly violated here, for illis is re-
ferred to lupos, his to mullum.
But the constr. is accounted for on
the ground that the mulli are prin-
cipally in the speaker's mind, and
nearest to him in idea.

This is the expl. of Jahn on Epist. I. xvii. 19.

40. gula = sonâ. Cp. Juv. i. 140. At vos. "At indignantis est.” Or.

gulo; res pro per

41. coquite. Said ironically. Come and dress (i. e. taint) their viands. Yet (why do I bid you do so?) they are tainted (i. e. distasteful) owing to excess (mala copia).'

6

42. Putet... recens. A kind of oxymoron. Though freshly caught, it is loathed (putidus) by the jaded and sickly appetite.' Cp. Juv. xi.121. 44. inulas, Elicampane,' inulas amaras, Sat. II. viii. 51.

[ocr errors]

47. Gallonî. Publius Gallonius. Cic. De Fin. ii. 8. quotes the verses of Lucilius upon him :

45

50

"O Publi, o gurges, Galloni; es
homo miser, inquit;
Cœnâsti in vitâ nunquam bene, quum

omnia in istâ

Consumis squillâ atque acipensere
quum decumano."
acipensere, 'a sturgeon.'
50. auctor prætorius. Sempro-
nius Rufus, notorious for his epi-
curism, and repulsed on account of
it when suing for the prætorship.
prætorius is a sarcastic joke upon
his failure. He was the inventor
(auctor) of this new delicacy,—a
dish of storks, and the following
epigram connected it with his re-
pulse (obs. conditor is from con-
dio):

Ciconiarum Rufus iste conditor!
Hic est duobus elegantior Plancis:
Suffragiorum puncta non tulit sep-

tem.

Ciconiarum populus ultus est mor

temi.

51. edixerit. scil. tanquam prætor: another hit at Rufus. edico was the regular word for conveying the prætor's decree.

Parebit pravi docilis Romana juventus.
Sordidus a tenui victu distabit Ofella
Judice: nam frustra vitium vitaveris illud,
Si te alio pravum detorseris. Avidienus,
Cui Canis ex vero dictum cognomen adhæret,
Quinquennes oleas est et silvestria corna,
Ac nisi mutatum parcit defundere vinum et,
Cujus odorem olei nequeas perferre, licebit
Ille repotia, natales aliosve dierum
Festos albatus celebret, cornu ipse bilibri
Caulibus instillat, veteris non parcus aceti.
Quali igitur victu sapiens utetur? et horum
Utrum imitabitur? Hac urget lupus, hac canis, aiunt.
Mundus erit qua non offendat sordibus atque

55. pravum. "Ita, ut pravus fias."-Or. (Bentley reads pravus, as in Sat. 1. iv. 79.) Avidienus. Unknown except from this passage.

55

60

65

(as in Aristophanes), Toûт' èkeîvo. Al. angit: "mera interpolatio.”—Or. 65. Mundus erit qua non, etc. Bentl. and Orelli concur in supporting qua for qui. The sense need not be affected by it. qui might be quippe qui. quâ is eatenus quâ, or (as it is in Sat. 1. ii. 123.) hactenus ut.

[ocr errors]
[ocr errors]

56. dictum. Al. ductum, which Orelli looks on as a mere gloss. In favour of dictum he quotes Liv. i. 1.: cui Ascanium parentes dixere nomen. But Ovid, a great imitator He (i. e. sapiens) will be neat so of Horace, is cited on the other side, as not to disgust by meanness, and Fast. i. 467.: in neither direction will be extravagant in style of living.' (Cp. Carm. II. xvi. 14. and note.)

nomen habes a carmine ductum. 57. Quinquennes. i. e. so old as to be spoilt.

est. i. e. edit.

[ocr errors]

58. mutatum, 'on the turn.' So, vitio mutaverit, Sat. 11. viii. 50. 60. repotia, the day after a marriage' (or, indeed, any entertain ment). Gr. πíßdα.

61. albatus. Pers. ii. 40. ipse... instillat. The emphasis is on both words. He himself pours out the rancid oil drop by drop, and the old vinegar (: (mutatum vinum) is the only thing of which he is not chary.'

64. aiunt. Gr. тd λeyóμevov; or

Mundus expr. the character between the prodigal and the miserly. in neutram may be compared with "in neutrum conspiciendus" (i. e. remarkable neither for wealth nor want), Ov. Trist. ii. 114.

cultûs is the gen. after miser. miser may denote the wasteful equally with the stingy. See note on v. 46., where it is an epithet for Gallonius, and Cicero's comment in continuation: "Recte ergo is negat unquam bene cœnâsse Gallonium ; recte miserum; cum præsertim in eo omne studium consumeret; quem

In neutram partem cultus miser. Hic neque servis
Albuti senis exemplo, dum munia didit,

Sævus erit, nec sic ut simplex Nævius unctam

Convivis præbebit aquam : vitium hoc quoque magnum.
Accipe nunc, victus tenuis quæ quantaque secum
Afferat. In primis valeas bene: nam variæ res
Ut noceant homini, credas memor illius escæ,
Quæ simplex olim tibi sederit; at simul assis
Miscueris elixa, simul conchylia turdis,
Dulcia se in bilem vertent stomachoque tumultum
Lenta feret pituita. Vides ut pallidus omnis
Cœna desurgat dubia? Quin corpus onustum
Hesternis vitiis animum quoque prægravat una,
Atque affigit humo divinæ particulam auræ.
Alter, ubi dicto citius curata sopori

Membra dedit, vegetus præscripta ad munia surgit.
Hic tamen ad melius poterit transcurrere quondam,
Sive' diem festum rediens advexerit annus

Seu recreare volet tenuatum corpus, ubique
Accedent anni et tractari mollius ætas

[ocr errors]

6

libenter (i.e. to his liking') cœnâsse
nemo negat."
(Others take mundus as agreeing
with victus; others as defining the
tenuis of v. 53., i. e. 'he will be
the pattern of frugal simplicity who
avoids meanness and waste.")

67. Albuti. One Albutius was mentioned Sat. II. i. 48. ; whether the same or not is unknown.

munia, duties, offices of life or position.' Belli pacisque munia, Liv.; munia candidatorum, Cic. So below, v. 81.; Carm. II. v. 2.

6

68. simplex, eunons, good, easy

[blocks in formation]

76. Lenta pituita, phlegm.'

70

75

80

85

'clinging

77. dubia. A phrase from Terence, Phorm. 11. i. 28.:

P. Cœna dubia apponitur. G. Quid istuc verbi est? P. Ubi tu

dubites, quid sumas potissimum. 79. affigit. Affligit, Bentley, whose note illustrates the meaning of both words fully, with comparison of passages.

divinæ part. auræ. Cp. Virg. En. vi. 730. 746.; cp. Cic. Tusc. Qu. v. 13., Humanus animus decerptus ex mente divinâ, and De Divin. i. 49. Xen. Mem. iv. 3.: кal àvēpúπου γε ψυχὴ εἴπερ τι καὶ ἄλλο τῶν ἀνθρωπίνων τοῦ θείου μετέχει. 84. ubique. For que Bentley plausibly conjectures ve. Heindorf adopts it (cp. note Carm. III. iv. 4.):

« PreviousContinue »