MONITUM LECTORI.

CATENA, quam hodie primum publici juris facio, e Codice descripta est Bibliotheca Novi Collegii adservato, LVIII. membranaceo, form. in 4o. decimo tertio sæculo optime exarato. Hanc longe præstantissimam vocare non dubitavit Fabricius Bibl. Gr. t. VII. p. 790, auctoribus, Jo. Ernesto Grabio Præf. t. II. Spicil. Patrum, et Jo. Christoph. Wolfio in Dissert. de Caten. Patr. Græc. MSS. p. 31. 4o. Witebergæ, 1712a; qui postea satis ampla ex ea vulgavit excerpta inter Anecd. Gr. t. III. et IV. Hujusce autem Commentarii præstantia potissimum elucebit, si cum illo conferatur, qui sub Ecumenii nomine Veronæ prodiit Anno 1532 in fo. et dein sæpius recusus est. Ecumenii enim opus nihil aliud est nisi Catenæ nostræ epitome, in qua omnium auctorum nomina tacentur, et eorum excerpta in unum quasi corpus rediguntur.

Dubitarunt autem Viri docti an Ecumenio hoc opus rite assignari deberet, (Fabr. Bibl. Gr. t. VII. p. 789,) et jure quidem, ut ego opinor; nam in nullo quem vidi Codice, ejus nomen Commentario in Acta Apostolorum præfigitur; in Epistolas autem S. Pauli ejus Scholia nominatim laudantur in plurimis Codicibus, et ejus Proemium Schol. in Apocalypsin exstat Cod. Coislin.

a Rarissimum hoc Opusculum in multis Bibliothecis frustra quæsivi, sed illud tandem tractare potui beneficio viri inter Theologos nostros doctissimi Martini Josephi Routh, S. T. P.

66

224. et Cod. Barocc. 3. "'EK Tν Oikovμevių тo μakapig τῷ μακαρίῳ « Επισκόπῳ Τρίκκης Θεσσαλίας θεοφιλῶς πεπονημένων εἰς τὴν σε Ἀποκάλυψιν Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου.”

Omnino autem lectu digna sunt quæ de Ecumenio habet Ricardus Simonius Hist. Crit. N. T. lib. III. c. 32. præsertim ubi affirmat exstare in Bibl. Reg. Paris. antiquum codicem manuscriptum catenam exhibentem, cujus titulus, τοῦ Χρυσοστόμου καὶ ἑτέρων διαφόρων, e qua multa revocari possent auctorum nomina, quæ in Ecumenianis non apparent. Collato autem hujusce Commentarii titulo cum nostro, statim suspicatus sum ejusdem operis esse exemplar, et ita rem se habere, mox certior factus sum exploratione a doctissimo viro, C. Benedicto Hase, rogatu meo instituta. Longe autem antiquissimum et præstantissimum exemplar Manuscriptum Catenæ nostræ sciebam exstare inter Codd. Bibliothecæ olim Coislin. nunc vero amplissimæ Regiæ Bibl. Parisiensi adnumeratos; ut ex accurata, quam Montfaucon. dederat notitia Catal. Bibl. Coisl. in promptu erat dispicere. Cujus venerandi Codicis ut ætas et indoles melius appareant, hanc notitiam ejus verbis, lectoris oculis subjiciam.

Montfaucon. Bibl. Coislin. p. 75.

"Codex XXV. alias CXXI. membranaceus, decimi "sæculi, complectitur Acta Apostolorum et Epistolas "Catholicas cum Commentariis ex Chrysostomo aliis

66

66

que Patribus et Auctoribus collectis et in ordinem digestis ab Andrea Presbytero, ut docet nota ad cal"cem hujus Codicis exscribenda.

66

"Præmittitur expositio Capitum Actuum auctore Pamphilo, ἔκθεσις κεφαλαίων τῶν Πράξεων τοῦ Παμφίλου,

66

quam integram edimus infra. Subsequitur ánodημíα “ Παύλου τοῦ ἁγίου, peregrinatio seu Itinerarium Sancti Pauli, ut initio editi Ecumenii.

66

66

66

66

"Catene in Acta hic titulus præfigitur.

“ Ἑρμηνεία τῶν Πράξεων τοῦ Χρυσοστόμου καὶ ἑτέρων δια"póp." Tum subjungit Montf. indicem Auctorum e quibus conflata est hæc Catena. Et post Martyrologium Apostoli Pauli, addit "Altera nota in fine Codicis scripta horum Commentariorum Collectoris nomen “ indicat et sic habet. Ἀνδρέου δὲ τοῦ ἐλεεινοῦ καὶ ταπεινοῦ πρεσβυτέρου τοῦ συναγαγόντος καὶ παραθεμένου τὰς ἐμφερομές νας τῇ βίβλῳ ταύτῃ παραγραφὰς οἱ ἐντυγχάνοντες ὑπερεύχεσθε, “ ἵνα ὁ Θεὸς δωρήσηται αὐτῷ ἔλεος ἐν τῇ φοβερᾷ καὶ ἀδεκάστῳ “ τῆς κρίσεως ἡμέρᾳ· παρακαλῶ δὲ τοὺς γράφοντας ταύτην τὴν βίβλον, καὶ τὴν προκειμένην εὐχὴν μετὰ παρακλήσεως τάσσετε.

66

66

In Opusculum Pamphili Martyris.

"Hanc opellam esse vere Pamphili Martyris, non "est quod dubitemus. Nam in eo fere totam ætatem " contrivit S. Martyr, ut Scripturæ Sacræ libros manu "sua describeret, ornaret titulis atque Scholiis, ut docet Hieronymus de Scriptoribus Ecclesiasticis. Indicat "item nota Codicis RR. PP. Jesuitarum, qui Prophetas

66

66

omnes continet; asserit demum Calligraphus Codicis "vetustissimi hujus Bibliothecæ num. CCII. qui ad "calcem Epistolarum S. Pauli ait se illum ipsum Co"dicem contulisse in Bibliotheca Cæsariensi cum alio "Codice, qui ipsius Pamphili manu exaratus fuerat. Ad hæc vero Calligraphus ille in nota sua, eadem loquendi formula eaque non vulgari utitur, quæ initio "opusculi sequentis usurpatur; nimirum, zap' v áпáν

66

66

66

των τόλμης συγγνώμην αἰτῶ, εὐχῇ τῇ ὑπὲρ ἡμῶν τὴν συμπερι φορὰν κομιζόμενος, quæ verba ipse ex Pamphilo haud dubie mutuatus est. Hanc autem expositionem tum "ob Auctoris sanctissimi celeberrimique nomen, tum quia non fructu vacare putatur, hic edere visum est."

66

Ἔκθεσις κεφαλαίων τῶν Πράξεων τοῦ Παμφίλου.

Ἐκ πατέρων ἡμεῖς καὶ διδασκάλων τὸν τρόπον καὶ τὸν τύπον ὠφελημένοι, ἐγχειροῦμεν μετρίως τῇδε τῶν κεφαλαίων ἐκθέσει, αἰτοῦντες συγγνώμην προπετείας ἡμεῖς οἱ νέοι χρόνῳ τε καὶ μαθη μάτων, (sic) ἑκάστου τῶν ἀναγινωσκόντων εὐχῇ τῇ ὑπὲρ ἡμῶν τὴν συμπεριφορὰν κομιζόμενοι. ἐκτιθέμεθα οὖν αὐτὴν καθ ̓ ἱστορίαν Λουκᾶ τοῦ Εὐαγγελιστοῦ καὶ συγγραφέως, τοιγαροῦν διὰ μὲν τοῦ ἄλφα καὶ βῆτα αὐτοτελῆ τὰ κεφάλαια, διὰ δὲ τοῦ ἀστερίσκου τὰς ἐν μέρει τούτων ἐχομένας ὑποδιαιρέσεις ἐσημειωσάμεθα.

α. Περὶ τῆς ἐξ ἀναστάσεως διδασκαλίας Χριστοῦ καὶ ὀπτασίας πρὸς τοὺς μαθητὰς, καὶ περὶ ἐπαγγελίας τῆς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος δωρεᾶς θέας τε καὶ τρόπου τῆς ἀναλήψεως τοῦ Χριστοῦ.

β'. Πέτρου διάλογος πρὸς τοὺς μαθητευθέντας περὶ θανάτου καὶ ἀποβολῆς Ἰούδα· ἐν ᾧ περὶ ἀντεισαγωγῆς Ματθίου κληρω θέντος χάριτι Θεοῦ διὰ προσευχῆς.

γ ́. Περὶ θείας τοῦ ̔Αγίου Πνεύματος ἐπιφοιτήσεως ἐν ἡμέρᾳ Πεντηκοστῆς γενομένης εἰς τοὺς πιστεύσαντας, ἐν ᾧ Πέτρου κατήχησις, καὶ περὶ τούτου ἐκ τῶν προφητῶν περὶ πάθους καὶ ἀναστάσεως καὶ ἀναλήψεως Χριστοῦ, δωρεᾶς τε τοῦ Ἁγίου Πνεύ ματος. περὶ πίστεως τῶν παρόντων καὶ τῆς διὰ τοῦ βαπτίσματος αὐτῶν σωτηρίας. περὶ ὁμονοίας κοινωφελοῦς καὶ προσθήκης τῶν πιστευόντων.

δ. Περὶ τῆς ἐν Χριστῷ θεραπείας τοῦ ἐκ γεννητῆς χωλοῦ. Πέτρου τε κατηχήσεως ἐλεγκτικῆς, συμπαθητικῆς, συμβουλευτι