40

Dumque aries murum cornu pulsabat aëno,
Vineaque inductum longa tegebat opus,
Cossus ait, "Forti melius concurrere canpo."
Nec mora fit; plano sistit uterque gradım.
Dî Latias juvêre manus: desecta Tolumni
Cervix Romanos sanguine lavit equos.
Claudius Eridanum trajectos arcuit hostes,
Belgica cui vasti palma relata ducis
Virdumari: genus hic Rheno jactabat ab ipso,
Nobilis e tectis fundere gæsa rotis.
Illi virgatis jaculantis ab agmine braccis
Torquis ab incisâ decidit unca gulâ.
Nunc spolia in templo tria condita. Causa Feretri,
Omine quod certo dux ferit ense ducem;
Seu quia victa suis humeris huc arma ferebant,
Hinc Feretrî dicta est ara superba Jovis.

ELEGIA XI.

Ad Paulum.

Desine, Paule, meum lacrymis urgere sepulcrum.
Panditur ad nullas janua nigra preces.
Cum semel infernas intrârunt funera leges,
Non exorato stant adamante viæ.

Te licet orantem fuscæ deus audiat aulæ,
Nempe tuas lacrymas litora surda bibent.
Vota movent superos: ubi portitor æra recepit,
Obserat umbrosos lurida porta rogos.

Sic mœstæ cecinêre tubæ, cum subdita nostrum
Detraheret lecto fax inimica caput.
Quid mihi conjugium Pauli, quid currus avorum
Profuit, aut famæ pignora tanta meæ ?
Num minus immites habui Cornelia Parcas?
En sum, quod digitis quinque levatur onus.
Damnatæ noctes, et vos vada lenta paludes,
Et quæcumque meos implicat unda pedes,

10

Immatura licet, tamen huc non noxia veni :
Det pater hîc umbræ mollia jura meæ.
Aut siquis positâ judex sedet Æacus urnâ,
In mea sortitâ vindicet ossa pilâ.
Assideat frater, juxta et Minoïa sella, et
Eumenidum intento turba severa foro.
Sisyphe, mole vaces: taceant Ixionis orbes :
Fallax Tantaleo corripiare liquor.
Cerberus et nullas hodie petat improbus umbras,
Sed jaceat tacitâ lapsa catena serâ.
Ipsa loquar pro me: si fallo, pœna sororum
Infelix humeros urgeat urna meos.
Sicui fama fuit per avita tropea decori,
Afra Numantinos regna loquuntur avos.
Altera maternos exæquat turba Libones;

Et domus est titulis utraque fulta suis.
Mox ubi jam facibus cessit prætexta maritis,
Vinxit et adspersas altera vitta comas;
Jungor, Paule, tuo, sic discessura, cubili.
In lapide huic uni nupta fuisse legar.
Testor majorum cineres tibi, Roma, verendos,
Sub quorum titulis Africa tonsa jacet ;
Qui Persen proavi simulantem pectus Achillis,
Et tumidas proavo fregit Achille domos;
Me neque censuræ legem mollisse, nec ullâ
Labe meâ nostros erubuisse focos.
Non fuit exuviis tantis Cornelia damnum :
Quin et eram magnæ pars imitanda domûs.
Nec mea mutata est ætas: sine crimine tota est:
Viximus insignes inter utramque facem.
Mî natura dedit leges a sanguine ductas ;
Ne possim melior judicis esse metu.
Quamlibet austeras de me ferat urna tabellas;
Turpior assessu non erit ulla meo.

Vel tu, quæ tardam movisti fune Cybellen,
Claudia, turritæ rara ministra deæ ;

Vel cui, commissos cum Vesta reposceret ignes,

Exhibuit vivos carbasus alba focos.

Nec te, dulce caput, mater Scribonia, læsi.
In me mutatum quid, nisi fata, velis?
Maternis laudor lacrymis; urbisque querelis;
Defensa et gemitu Cæsaris ossa mea.
Ille suâ natâ dignam vixisse sororem
Increpat; et lacrymas vidimus ire deo.
Et tamen emerui generosos vestis honores;
Nec mea de sterili facta rapina domo.
Tu, Lepide, et tu, Paule, meum post fata levamen,
Condita sunt vestro lumina nostra sinu.
Vidimus et fratrem sellam geminâsse curulem;
Consule quo facto, tempore rapta soror.
Filia, tu specimen censuræ nata paternæ,
Fac teneas unum, nos imitata, virum.
Et serie fulcite genus. Mihi cymba volenti
Solvitur, aucturis non mea fata malis.
Hæc est feminei merces extrema triumphi,
Laudat ubi emeritum libera fama rogum.
Nunc tibi commendo, communia pignora, natos :
Hæc cura et cineri spirat inusta meo.
Fungere maternis vicibus, pater: illa meorum
Omnis erit collo turba ferenda tuo.
Oscula cum dederis tua flentibus, adjice matris.
Tota domus cœpit nunc onus esse tuum.
Et siquid doliturus eris sine testibus illis,
Cum venient, siccis oscula falle genis.
Sat tibi sint noctes, quas de me, Paule, fatiges;
Somniaque in faciem credita sæpe meam.
Atque ubi secreto nostra ad simulacra loquêris,
Ut responsuræ singula verba jace.

Seu tamen adversum mutârit janua lectum,
Sederit et nostro cauta noverca toro;
Conjugium, pueri, laudate et ferte paternum.
Capta dabit vestris moribus illa manus.
Nec matrem laudate nimis: collata priori
Vertet in offensas libera verba suas.

Seu memor ille meâ contentus manserit umbra,
Et tanti cineres duxerit esse meos;

60

70

70

80

Discite venturam jam nunc lenire senectam ;
Cœlibis ad curas nec vacet ulla via.

Quod mihi detractum est, vestros accedat ad annos.
Prole meâ Paulum sic juvet esse senem.
Et bene habet: nunquam mater lugubria sumsi :
Venit in exsequias tota caterva meas.
Causa perorata est! flentes me, surgite, testes,
Dum pretium vitæ grata rependit humus!
Moribus et cœlum patuit: sim digna merendo,
Cujus honoratis ossa vehantur avis.

100

FINIS.

Excudit S. Hamilton, Weybridge, Surrey.