ne no deadigenere dead non moritur ic cymo huæt is de bi dy uenio quid ad té 24 hic est discipulus qui testimonium perhibet de hís *MS. in, alt. to inter by glossator. cue him se hælend ne bið dead ah dus suæ hine ic uillo uuniga et non dixit ei iesus non moritur sed sic eum orp uolo manere donec des is Je degn sere cyonise getrymme of dæmt from ðisum menigo Jade worht multa quæ fecit se hælend boec so lice doemo ic pti middangeord mægi bifoa dailco date to aurittenni sint asægd is t At the end of the Gospel of St John in the Lindisfarne MS. is written as follows, in the later hand. a ne deodige ne cwær de hælend 23. eode fordon word dis bitwih broðrum fordon degnas embeht he ne bi deod ah swa hine ic willo wunige oððæt ic cyme hwæt is de gitrymeð of dæm wrat das ilco we wutun pte sox is cyonisse his Jade worhte de hælend date her se awriten leofum ne dom ic sætte midden-geord on-foe da dade awritne sindun boec: ende * MS. biscop, alt. to biscob. written here erased; and 188 Eadfri biscob* lindis-fearnensis æcclesiæ he is boc aurát æt fruma gode 1 sancte cuðberhte J allum dæm halgum gimænelice da de in eolonde sint. Eðiluald lindis-fearneolondinga biscob hit úta giðryde 1 gibelde sua he uel cuðæ. 7 billfrið se oncræ he gismiodade da gihríno dade útan ón sint 1 hit gihrinade *ic has been mid golde 1 mið gimmum æc mid suulfre ofergylded faconleas feh: 1 *Aldred and partially presbyter indignus 7 misserrimus mið godes fultummæ sancti cu berhtes hit in the margin oferglóesade ón englisc. 1 hine gihamadi mið dæm dríim dælum. Matheus dæl natus aldredus gode 1 sancte cu berhti. Marcus dæl dæm biscobe. 1 lucas dæl Sæm hiorode mulieris (glos-æhtu ora seulfres* mið tổ inláde: 7 sancti iohannis dæl for hine seolfnet 1 sed i. tilwin) filius eximius feouer óra seulfres* mið gode 1 sancti cuðberhti. pte he hæbbe ondfong milsæ on heofnum. seel 1 sibb on eordo ford-geong 1 giðyngo uisdóm derh sancti cu berhtes earnunga Eadfrið. oeðiluald. billfrið, euangelarium deo 1 cuðberhto construxerunt tornauerunt. is-alfredi uocor; bonæ loquor. MS. seolfres, alt. to seulfres. + In the margin-fore his saule. erh godes snyttro aldred. hoc The following note occurs near the end of the Gospel of St John in the Rushworth MS. De min bruche gibidde fore owun de das boc gloesde. færmen dæm preoste æt harawuda. nu boc awritne bruca mix willa symle mið soðum gileafa sibb is eghwæm leofost.* (Leaf 168, back) (Leaf 169) hæfe The last page of the Rushworth MS. is divided into six compartments, each nearly square, the contents of the first four referring to the four evangelists, whilst the last two refer to the scribe who wrote the Latin text. The text of these compartments is as follows. * The following note occurs at the end of the Gospel of St Matthew in the Rushworth MS.:-farman presbyter þas boc þus gloesede dimittet ei dominus omnia peccata sua si fieri potest apud deum: This is in the handwriting of Farman; the note above being in that of Owun. APPENDIX. The following is a list of all the readings of the Latin text of the Rushworth MS. which differ from that of the Lindisfarne MS., as printed in this volume. The former is denoted by the letter "R.", the latter by “L” 66 CAP. I. 6. misus; iohannis. 7, 8. R. omits ut omnes crederent to end of v. 8. 9. in hunc mundum. 10. in hoc mundo; om. eum (supplied in later hand). 11. reciperunt. 12. reciperunt; R. repeats filios dei. 14. om. gloriam; quassi; pleni [for plenum]. 15. Iohannis; clamabat; om. uobis; qui [for quia]. 16. R. inserts nos before omnes; accipimus; pro gratiam (sic). 17. moysen; R. inserts autem after gratia. 18. umquam; R. inserts nisi before unigenitus. 19. R. inserts est after hoc; misserunt iudeam (sic); hirusolimis. 20. R. om. 2nd et confessus est. 21. R. inserts ut after 1st et; interrogarent; R. inserts iterum after eum; profeta; R. adds sum ergo profeta after 2nd non. 22. R. inserts dic nobis after és. 23. R. inserts sum after ego; diregete; om. dixit; essaias profeta incipit. 24. misi fuerint; om. erant; farisseis. 25. om. et; om. eum ; R. inserts ei after dixerunt; elias; profeta. 26. iohannis; ergo [for ego]; babtizo; R. inserts uos after babtizo; stat [for stetit]; ne [for non]. 27. ipse autem est; om. ego. 28. iohannis babtizans. 29. uidit iohannis; ad [for et; wrongly]; R. inserts a 2nd ecce before qui; tullit. 30. qui [for quia]. 31. plebi israhel [for in israhel]; ego ueni ego (sic); qua (sic) babtizans. 32. iohannis; om. quia; discendentem et manentem sicut columbam. 33. R. inserts is before qui; quem super; discendentem; babtizauit. 34. ueni [for uidi]; R. adds electus after dei. 35. iohannis; om. ex; discipuli; om. duo. 36. dixit [for dicit]. 38. queritis; interpraetatur, alt. to interpraetatum; ubitas [for ubi habitas]. 39. manere; manserunt; illa; om. erat quasi decima. 40. om. erat autem; andrias; audierunt; R. inserts sunt before fuerant. 41. misiam; interpraetum (sic). 42. adduxerunt; intuituitus 44. (sic); om. eum; dixit ei; interpraetatur. 43. galiliam; pilipum (sic); ei iesus sequere. pilipus; andriae. 45. philipus; scripsit moyses; profetae. 46. dicit; om. nathanahel a nazareth; bone; philipus. 47. uir [for uere]. 48. philipus; sub arbore uici uidete (sic). 49. et respondit; nathahel. 50. uidete [for uidi té]; fico. 51. eis; discendentes. CAP. II. 1. tertia [for altero]; nuptiae; cannan galiliae. 2. om. ibi; nuptias. 3. dificiente. 4. mihi et tibi. 5. quod-cum. 6. Erat (sic); om. ibi; lapidiæ hidriae; possitae ; iudeorum; singulae metritas. 7. om. iesus; inpletae hidrias istas aqua; inpleuerunt. 8. aurite; adferte architriclino; adtullerunt. 9. architriclinus; factam ; sciebam (sic); sciebat (sic); aurierant; uocauit ; architriclinus. 10. R. inserts hominis after fuerint ; tu uero reseruasti; adhuc. 11. channa galiliae; eius [for suam]. 12. discendit; om. 2nd eius. 13. prope erat [for properabat]; iudeorum; hierusolimam. 14. nummulariorum. 15. quassi flagillum; omnis iecit. 16. om. dixit; auerte (sic); ihnc [sic; for hinc]. 17. ergo [for uero]; scriptum; commedit. 18. iudei; ostendit; qui [for quia]; om. facis. 19. illis [for eis]. 20. iudei xl. et ui.; in tres diebus (sic). 22. surrexisset; dicebat iesus; scripturae. 23. in hierusolimis. 24. nos esset [sic; for nosset]. 25. om. et; qui [for quia]; R. adds ipse enim at end, by a partial repetition. CAP. III. 1. autem quidam homo; pharisseis ; necodimus; iudeorum. 2. dicit; quia tu uenisti a deo; dominus [for deus]. 3. om. ei; renatus ; denauo (sic). 4. necodimus; senescit [for senex sit]. 5. respondit ei iterum iesus et dixit amen; after spiritu R. inserts sancto. 6. de [for ex]. 7. mineris (sic); uos omnes nasci de nouo. 8. nescis; uadit; omnes. 9. nicodimus ; et quomodo. | loqueris. 28. hidriam; habít [for abiit]. 30. et 10. in israhel. 11. accipistis. 12. credidistis; exierunt. 31. R. inserts eius after discipuli. 32. creditis. 13. discendit. 14. moy (sic); exalta. 15. periat; R. inserts abeat after uitam. 16. R. inserts hunc before mundum; periat. 17. missit; om. sed; mundum. 18. iudicabitur; R. inserts iudicabit before credit; credit [for credidit]. 19. iudicium eius; dixerunt [for dilexerunt]. 21. manifestantur opera eius. 22. iudiam; demorabatur; babtizabat. 23. iohannis babtizans ; ennon; que [for aquae]; adueniebant multi et babtizabantur. 24. misus; carcerem iohannis. 25. R. inserts eius after discipulis; iudeis. 26. peribuisti; babtizat hic. 27. iohannis; R. inserts eis after dixit; fuerit ei. 28. Ipse [for Ipsi]; R. 28. Ipse [for Ipsi]; R. inserts uobis after dixerim; misus. 29. cum [for eum]; spons [for 2nd sponsi]; inpletum. 31. disursum;, super omnes est et desursum loquitur qui autem est; tera [for 3rd terra]; supra est omnes est (sic). 32. uidet; audet. 33. eius testimonium eius (sic). 34. missit. 35. dilegit. 36. est in filio; maneuit [ for manet]. CAP. IV. 1. cognouit [for agnouit]; om. iesus; qui [for quia]; farissei quod iesus; babtizat; iohannis. 2. quam-quam ipse iesus; babtizaret. 3. iudeam terram et habít. 5. sichar. 6. iacobi; itere; quassi .ui. 7. om. uenit; aurire. 8. discipuli autem; om. eius; R. adds sibi after emerent. 9. om. illa; iudeus; sum [for cum]; countuntur (sic) iudei samaritanus. 10. et dixit; esset [for est]; forsitan magis petises. 11. arias [for haurias]. 12. R. inserts istum after puteum; R. inserts et before filii; peccora. 13. om. ei; bibet; after aqua, R. adds hac sitiet in aeternum (and in v. 14) qui autem biberet ex aqua [see gloss]. 14. aquae sallientes; R. om. aeternam. 15. ei [for ad eum]; tiam [for sitiam]; aurire amplius. 16, 17. R. repeats uade uoca... dicit ei iesus, adding huc after ueni, and inserting ei after dixit; habes [for 2nd habeo]. 19. profeta. 20. patris; adorauerunt; om. in; hirusolimis. 21. qui ueni [for quia ueniet]; hirusolimis. 22. nescitis nos quia (sic) [for scimus quod]; iudeis. 23. ueniat; orari [for ueri]; adoratoris; uirtute [for ueritate]; pater eos querit tales qui; R. adds in spiritu after eum. 24. qui adorent. 25. qui missias. 26. tecum [for tibi]. 27. loqueretur; dixit ei quid; om. aut quid om. eis; abeo; om. manducare; nescitis [for non scitis]. 33. R. inserts eius dicentes after discipuli; aliquid adtullit. 34. R. inserts patris after 1st eius; missit; R. inserts et before 2nd ut. 35. adhuc; mesis, followed by sunt, which is altered to uenit; lauate; et uidete is repeated. 36. mercidem accipiet; R. inserts et after ut. 38. missi uos mittere (sic); sed uos [for et uos]. 39. perhibentes. 41. multos [for multo]. 42. ipse enim audimus ab eo et; hic est uere. 43. autem duos; exit; habit in galileam. 44. R. inserts quia after perhibuit; profeta. 45. galileam excoeperunt; galilei; fecisset in hierusolimis; om. et; ipse (sic); uenerunt. 46. uenit; canna galiliae; R. inserts homo after quidam; in capharnauum (sic). 47. iudea; galileam abít. 48. dicebat. 49. om. regulus. 50. ad eum [for ei]. 51. discendende (sic); R. inserts ei before dicentes; meus [for eius]. 52. .uii. [for septima]. 53. quia [for quod]; erat hora; R. inserts potestate after qua. 54. iudea; galileam. CAP. V. 1. iudeorum; hierusolimis. 2. om. est autem hierosolymis; ebreice. 3. is [for his]; cludorum; exspectantium. 4. enim [for autem] tempus quo lauebatur aqua quicumque ergo prior discendisset discendisset (sic) in natatoria post motationes aquae; languore quocumque. 5. .xxx. et uiii.; om. habens. 6. om. iesus; R. inserts eum before quia. 7. discendit. 8. surge et tolle. 9. illa. 10. iudei; est et non. amla (sic). 12. om. ergo. 13. quia turba erat [for turba]. 14. ille; factus és sanus; om. né; continguat. 15. iudeis quod; eum fecit. 16. iudei. 18. querebant; iudei; om. solum; qualem [for aequalem]. 19. om. filius; facere quicquam á sé; om. facientem; om. enim ; similiter filius. 11. Et respondit; autem [for enim]; 20. dilegit; hís [for hic]. 21. uificat (1st time). 22. om. pater; nomine [for omne]. 23. R. transposes filium and patrem; honorificent (twice); honorificant [for honorificat], twice; missit. 24. audit uerbum, omitting meum; et qui credit; missit; iudicium; ueniat sed transeat. 25. om. 2nd amen; mea [for hora]. 26. om. habet; R. om. from ipso to ipso. 28. om. hoc; ueniat; om. hora. 29. quia [for 1st qui]; iudicii. 30. sed [for sicut]; quero; R. inserts mannam. eius after uoluntatem; missit. 33. perihbuit (sic). | 52. iudei; nobis carnem suam. 53. After carnem 34. om. uos. 35. autem ut [for erat]; noluistis R. repeats suam dare ad manducandum dixit ergo (sic); lucem [for luce eius]. 36. misisti. 37. eís iesus amen; filii; in uobis uitam. 54. remissit; audistis umquam. 38. missit. 39. scrip- suscibo. 57. om. misit; pater uiuens. 58. panes ; turas; ille. 40. ut [for et before uitam]. 41. discendit; patris; om. uestri, added in later hand; claritatatem (sic). 43. accipistis; R. inserts autem 59. sinagoga; capharnauum. 60. om. after si; ueniret. 44. accipistis; deo est; que- audientes. 61. aput; mormurarent; R. repeats ritis. 45. accussaturus; accusset; moyses. 46. discipuli eius. 62. filius (sic). 63. om. est, increderitis moyses; scripsit. 47. credistis; om. serted by glossator. 64. deus [for iesus]. 65. R. quomodo; uerbis meis. inserts ad eos after dicebat; datum fuerit ei. 66. om. illo; ambulant. 68. aeternae. 69. credimus. 70. zabulus [for diabolus]. 71. simonem scariohtis (sic); erat enim; om. cum. CAP. VI. 1. habiit; galiliae; tibiriades. 2. uidebant; faciebant. 3. montem. 4. iudeorum. 5. maxima multitudo; R. repeats eum before pilipum (sic); hic [for hii]. 6. temptans; om. sciebat; quod. 7. pilipus, after which R. adds dicens; aliquid [for quid]. 8. om. ei; andrias. 9. .u. [for quinque]; panis ordiacios. 10. dicit; discumbere; foenum; discumberunt; quassi .u. 11. accipit; iesus panes; R. inserts et before ex piscibus; uoluerunt. 12. inpleti [for saturati]; om. colligite [but collite (sic) is supplied in later hand]; fragmenta; perierant. 13. inpleuerunt; .xii. chofinos; hordiaceis; hiis. 14. Ille (sic); signum quod ficerat; om. est; profeta quia (sic); in hunc mundum. 15. om. ergo; rapirent; ut [for et]; montem ipse enim solus. 16. discenderunt. 17. cafarnauum; nondum [for non]. 18. flente. 19. remigasset; quassi. 20. dixit. 21. R. inserts ad before quam. 22. nisi illa una. 23. tibiriade; deo. 24. uidisset ergo et turba; capharnauum. 25. huc. 26. queritis; R. adds et prodigia after signa. 27. R. om. perit sed qui; dominus. 29. missit. quid [for quod]; uidiamus. 31. Patris; scriptum; om. de; caeli; R. inserts dominus after eis. 32. moyses; om. de caelo; dedit [for dat]. 33. discendit. 34. da nobis semper hunc panem. 35. om. iesus; uenit; essuriet. 36. quia et [for quae]; credidistis. 37. uenret [sic; for uenit]; ieciam. 38. discendi ; om. de cælo; missit; om. me. 39. missit; R. inserts quicquam after eo. 40. messit (sic). 41. Mormurabant; iudei; R. inserts uitae after panis. 42. om. iesus; R. inserts nunc after ergo; discendi. 43. mormurari; om. in. 44. missit. 45. scriptum est; profetis; docebilis; omnes; audit; dedicit. 49. Patris; mannam. 50. panis uitae discendens de caelo; morietur. 51. discendi; manducauerint; caro. 30. CAP. VII. 1. R. repeats haec; iesus ambulabat; galileam; iudeam; interficere iudei. 2. om. dies festus; iudeorum scinopigia. 3. iudeam; uidiant. 4. quid [for aliquid]. 5. R. inserts non after eum. 6. R. inserts ad-huc after nondum. 7. om. ego. 8. om. hunc ego...festum; inpletum. 9. galilea. 10. quassi. 11. iudei. 12. mormor multas (sic) erat de illo. 13. R. inserts in before palam; iudeorum. 14. templo. 15. iudei; literas; dedicerent (!). 16. missit. 17. om. si quis; om. eius facere; loquar. 18. querit (twice); missit; om. hic. 19. moyses; om. 2nd legem, added by glossator. 20. R. inserts ei before turba; demonium; querit. 22. moyses; moyse; esset [for est]. 23. sapato; moysi; saluum [for sanum]; sapato. 25. hirusolimitaenis, alt. to hirusolimitanis; quaerunt. 28. docens [for dicens], alt. to dicens by glossator; om. et unde sim scitis; missit; non scitis. 29. missit. 30. adpraehendere; missit; eum [for illum]; uenerat. 32. R. inserts itaque after audierunt; farissei; mormurantem; farissei ; adpraehenderent. 33. adhuc; uade (sic); numquid [for qui !]; missit. 34. Queritis; uos follows uenire. 35. iudei; semet ipso (sic); inuenimus. 36. queritis; R. inserts mé after inuenietis. 37. die added by glossator before autem; uestiuitatis; si quis [for qui]; sitis [for sitit]. 38. scriptura ; om. aquae. 39. R. inserts datur (sic) after spiritus. 40. autem [for hora]; profeta. 41. dicebat; galilea. 42. scriptura; om. de; castello; fuerat dauid uenturus est. 44. adpraehendere. 45. igitur [for ergo]; farisseos; ille (sic). 46. umquam. 47. farissei. 48. credidit; farisseis. 49. cognouit. 50. nicodimus. 51. prius ab ipso. 52. om. ei; galileus; profeta; galilea; surget. |