Page images
PDF
EPUB

Corp. I. R. 32. Ritschl, tab. xxxvIII. E. The additions in italics are from Ritschl's conjecture.

honcoino ploirume cosentiont.r.
duonoro optumo. fuise.uiro

[ocr errors]

luciom scipione. filios. barbati

[ocr errors]
[merged small][ocr errors]

omai

virorum

pud vos

m pugnandod
d votam.

Arranged by Ritschl as Saturnian metre, as follows (except that the words are here modernised), the accents denoting the arses, and the vertical lines the cæsuras.

Hunc unum plurimi con | séntiunt római (i.e. roma)
bonorum optimum fuisse virum virórum,

Lucium Scipionem. | Filius Barbati

consul, censor, adilis bic fuit apúd vós.

Hic cépit Corsicam Aleri | ámque urbém pugnándo;
dedit témpestatibus | aédem merito vótam.

VII.

On a bronze tablet fixed to a wall at Tibur in Latium.

Probably

at end of 5th century when the final -os was giving place to -us.' Ritschl. The inscription on the second side is probably a little later than on the first.

Corp. I. R. 62. Ritschl, tab. xcvii. B.

on one side,

[ocr errors]

c.placentios.herofo | marte sacr om. on the other side, c.placentius her.f | marte donu dede |

Caius Placentius, Herii filius.

Marti sacrum.

Marti donum dedit.

(The small rounds are probably marks of nails.)

VIII.

On L. Cornelius Scipio Barbatus, Consul 456. dates not later than 520 U.C.' Ritschl.

Corp. I. R. 30. Ritschl, tab. xxxvii. B.

'The inscription

cornelius.lucius scipio. barbatus • gnaiuod patre prognatus fortis uir sapiensque-quoius. forma. uirtutei parisuma | fuit-consol censor. aidilis⚫ quei • fuit. apud uos-taurasia cisauna | samnio cepit-subigit. omne .loucanam.opsidesque abdoucit.

[ocr errors]

Cornélius Lucius | Scipió Barbátus,
Gnaó patré prognátus fórtis vir sapiensque,
Cujus forma virtu | ti parissuma fuit,
Consul, censor, ædilis | qui fuit apud vós
Taurásiám Cisaunam | Sámnium cépit

Subigit omném Lucaniam, óbsidésque abducit.

Mommsen considers Samnio to be the ablative, Taurasia and Cisauna being towns 'in Samnium.' Lucanam is for Lucaniam.

IX.

On a bronze plate found in the mountains of Gibraltar near Alcala de los Gazules by a Polish engineer in A.D. 1867. Published in facsimile and with Commentaries by E. Hubner and Mommsen, Hermes, III. 243 sq. Decree made 565 U.C., and inscription is probably of this date.

Corp. I. R. II. No. 5041.

[ocr errors]
[ocr errors]

laimilius. 1. f.inpeirator decreiuit | utei quei ⚫ hasten sium seruei in turri lascutana habitarent | leiberei.es sent agrum oppidumqu | quod ea tempestate posedisent | item possidere habereque | iousit. dum poplus. senatus que romanus uellet act incastreis | ad. xii.k febr

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

L. Æmilius, Lucius' son, general, decreed that such slaves of the people of Hasta as dwelt in the tower of Lascuta should be free. With regard to the land and town which they had possessed at that time, he ordered them to continue to possess and hold it so long as the people and senate of Rome should will. Done in the camp 19 January.

This inscription though of the same age as the S. C. de Bacanalibus is not so antique in spelling, probably owing to the more formal legal nature of the S. C. de Bac.

The ei in inpeirator appears to be an inscriber's blunder. This inscription affords the earliest instance of doubled letters, e. g. essent, vellet. Cf. § 58. Ritschl has discussed the peculiarities in his Neue Plautinische Excurse, 1st Heft. 1869, p. 16 n.

X.

On bronze, found at Tiriolo a village in the country of the Bruttii. Supposed to be written at the time of the event referred to, i.e. 568 A.U.C. See Liv. XXXIV. 8-19. Cic. Leg. 11. 15, § 37.

Corp. I. R. 196. Ritschl, tab. XVIII.

[ocr errors]

marcius 1.f.s.postumius. 1.f.cos senatum consoluerunt. n.octob.apud aedem | duelonai.sc.arf.m.claudi.m.f.l. ualeri.p.f.q.minuci.c.f. de bacanalibus quei foideratei

[ocr errors]
[ocr errors][merged small]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors][ocr errors]

censuere · neiquis eorum · sacanal. |esent quei-sibei.deicerent nece eeis utei ad. pr. urbanum

[ocr errors]
[ocr errors]

sus. ese bacanal. habere | ro mam. uenirent dequeeeis rebus.ubei.eor m.utr a audita. esent. utei senatua | noster decerneret. dum ne · minus · senator bus.c.adesepit. rescosoleretur | bacas uir .nequisadiese uelet ceiuis romanus. neue. nominus. latin neue socium quisquam nisei. pr. urbanum. adie.sent.is que e senatuos sententiad dum.ne minus senatoribus .c.adesent. quom. ea res cosoleretur. iousisent ce

[ocr errors]

suere

sacerdos nequis uir eset magister nequeuir.neque. neuepecuniam. quisquameorum

mulier. quisquam ese.t

[ocr errors]
[ocr errors]

.comoin abuise ue et neue magistratum | neue promagi stratuo · neque. uirum

ier em quiquam fecise. uelet |

neue post hac.inter sed conioura

[ocr errors]
[ocr errors]

e.comuouise.

[ocr errors][ocr errors]

neue conspondise | neue conprome. siseuelet neue quis quamfidem inter · sed · dedise. uelet

[ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small]

tod ne quisquam fecise uelet. neue in poplicod·neue.in | preiuatod. neue exstrad. urbem sacra quisquaın · fecise · uelet. nisei pr. ur anum adieset isque de senatuos. sententiad dum. ne. minus | senatoribus. c. adesent. quom.ea.res.cosoleretur. iousisent. censuere | homines. plous. u . oinuorsei · uirei · atque mulieres sacra · ne. quis quam fecise uelet neue inter · ibei · uirei plaus duobus. mulieribus ploustribus | arfuise uelent. nisei de pr.urbani. senatuosque sententiad utei suprad | scriptumest.

[ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors]

haice. utei in couentinoid exdeicatis ne minus. trinum | noun dinum senatuosque sententiam utei scientes. esetis. sententia ita fuit. sei ques⚫ esent⚫ quei. aruorsum. ead. fecisent quam. suprad | scriptum est. eeis.' remcaputalem faciendam censuere atque utei hoce. in.tabolam. ahenam inceideretis ita senatus.aiquom. cen suit uteique eam. figier. ioubeatis. ubei · facilumed . gnoscierpotisit. atque utei ea bacanalia. sei qua. sunt .exstrad quam sei quid.ibei. sacri.est ita utei suprad ⚫ scriptum est. in diebus.x quibus uobeis. tabelai -datai erunt faciatis utei dismota sient in agro. teurano

[ocr errors][ocr errors][ocr errors]

The letters in italics are such as appear from the facsimile to be those inscribed. But in line 6 nt would be very nearly right for pit. In the 12th and 13th lines I have omitted some letters, which have been supplied on a modern insertion in the broken plate.

Q. Marcius, Lucii filius, Spurius Postumius, Lucii filius consules senatum consuluerunt nonis Octobribus apud adem Bellona. Scribendo adfuerunt M. Claudius, Marci filius, L. Valerius, Publii filius, Q. Minucius, Caii filius.

De Bacchanalibus qui fœderati essent ita edicendum censuere: (i.c. decreed the issue to those who were in league with the Romans, of a proclamation in the matter of the feasts of Bacchus) nequis eorum Bacchanal habuisse vellet. Siqui essent, qui sibi dicerent necesse esse Bacchanal habere, ei uti ad prætorem urbanum Romam venirent, deque eis rebus, ubi eorum verba audita essent, uti senatus noster decerneret, dum ne minus senatoribus centum adessent, quum ea res consuleretur. Bacchas vir nequis adiisse vellet civis Romanus, neve nominis Latini, nerve sociorum quisquam, nisi prætorem urbanum adiissent, isque de senatus sententia, dum ne minus senatoribus centum adessent, quum ea res consuleretur, jussisset.

Censuere, sacerdos nequis vir esset: magister neque vir neque mulier quisquam esset: neve pecuniam quisquam eorum communem habuisse vellet, neve magistratum, neve pro magistratu neque virum neque mulierem quisquam fecisse vellet. Neve posthac inter se conjurasse neve convovisse, neve conspondisse, neve compromisisse vellet, neve quisquam fidem inter se dedisse vellet. Sacra in occulto nequisquam fecisse vellet, neve in publico, neve in privato, neve extra urbem sacra quisquam fecisse vellet, nisi prætorem urbanum adiisset, isque de senatus sententia dum ne minus senatoribus centum adessent, quum ea res consuleretur, jussisset.

Censuere, homines plus quinque universi, viri atque mulieres sacra ne quisquam fecisse vellet, neve interibi viri plus duobus, mulieribus plus tribus, adfuisse vellent, nisi de prætoris urbani senatusque sententia, uti supra scriptum est (i.e. that not more than five persons in all men and women, celebrate the rites, that the five should be two men, and three women. quisquam is in apposition to homines).

Hæc uti in contione exdicatis ne minus trinum nundinum (i.e. not less than three assembly days); senatûsque sententiam uti scientes essetis. Eorum sententia ita fuit: siqui essent qui advorsum ea fecissent, quam supra scriptum est, eis rem capitalem faciendam censuere.

Atque uti hoc in tabulam ahenam incideretis: ita senatus æquum censuit ;

Utique eam figi jubeatis, ubi facillume nosci possit;

Atque uti ea Bacchanalia, siqua sunt, extra quam si quid ibi sacri est, ita uti scriptum est, in diebus decem, quibus vobis tabella data erunt, faciatis uti dimota sint. In agro Teurano,

The document is evidently a letter (tabella) from the consuls to the local magistrates conveying to them a copy of (as Mommsen

thinks, part only of) the decree of the senate, an intimation of the penalty which the senate ordered for a transgression of it, and directions for its publication.

XI.

On the son of P. Scipio Africanus major. Augur 574 A.U.C. 'End of 6th century U.C.' Ritschl. There is a vertical fracture in the middle of the stone, occasioning a loss of several letters. Corp. I. R. 33. Ritschl. tab. xxxix. F.

quei apiceinsigne dial aminis.gesistei

mors perfe tua ut essent omnia
breuia hor os fama uirtusque

[ocr errors]
[ocr errors]

gloria atque in genium quibus sei
in longa licu set tibe utier uita
fa cile factei superases gloriam

[ocr errors]

maior.um qua re lubens te ingremiu |
scipio recip t terra publi
prognat.um.publio.corneli

Qui ápicem insignem diális | fláminis gessisti,
mors pérfécit tua ut | éssent ómnia brévia:
bonós famá virtúsque | glória átque ingénium,
quibus si in longa licuis sét tibi útier (i.e. uti) vita
facile factis superásses | glóriám majórum.

Quare lubens te in grémium, Scipio, récipit

Terrá, Publi, prognátum | Públió Cornéli (i.e. Cornelio).

XII.

'Not later than 620 A.U.C., perhaps more pro

bably at the very beginning of the century.'

On stone at Sora.

Corp. I. R. 1175. Ritschl. tab. LII. A.

[merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small]

Ritschl.

« PreviousContinue »