CAP.
I.

aures vestras pervenire. Nihil illa de caussa sua deprecatur, quia nec de conditione miratur. Scit se peregrinam in terris agere, inter extraneos facile inimicos invenire, ceterum genus, sedem, spem, gratiam, dignitatem in cœlis habere. Unum gestit interdum, ne ignorata damnetur. Quid hinc deperit legibus in suo regno dominantibus, si audiatur? At hoc magis gloriabitur potestas earum, quod etiam auditam damnabunt veritatem. Ceterum inauditam si damnent, præter invidiam® iniquitatis etiam suspicionem merebuntur alicujus conscientiæ, nolentes audire, quod auditum damnare non possint. Hanc itaque primam caussam apud vos collocamus iniquitatis odii erga nomen Christianorum. Quam iniquitatem idem titulus et onerat et revincit, qui videtur excusare, ignorantia scilicet. Quid enim iniquius, quam ut oderint homines, quod ignorant, etiamsi res meretur odium? Tunc etenim meretur, cum cognoscitur, an mereatur. Vacantes autem meriti notitia,

I.

unde odii justitia defenditur quæ non de eventu, CAP sed de conscientia probanda est? Cum ergo propterea oderint homines, quia ignorant, quale sit quod oderunt, cur non liceat ejusmodi illud esse, quod non debeant odisse? Ita utrumque ex alterutro redarguimus, et ignorare illos, dum oderunt, et Ad Nat. 1. 1. injuste odisse, dum ignorant. Testimonium' ignorantiæ est, quæ iniquitatem, dum excusat, condemnat, cum omnes, qui retro oderant, quia ignorabant, quale esset quod oderant, simul ut desinunt ignorare, cessent et odisse. Ex his fiunt Christiani, utique de comperto, et incipiunt odisse quod fuerant, et profiteri quod oderant, et sunt tanti”, quanti et denotamur. Obsessam vociferantur civitatem, in agris", in castellis, in insulis Christianos; omnem sexum, ætatem, conditionem, etiam digni

odii justitia, as de Spect. 16, “convicia sine odii justitia, suffragia sine merito amoris."

9 Constr. Testimonium estcum (i.e. quod) cessent, &c. retro, in past times, formerly. This is a very frequent expression in Tertullian, who even employs the comparative retrosior in c. 19. Apuleius (de Deo Soc. 669) joins it with prorsus, 66 naturas prorsus ac retro æviternas." In later Latin it is compounded with words as a prefix, but I do not think it should be so taken in c. 3. Compare Horace. Car. III. 29, 46.

10 Tanti-quanti, for tot-quot, as usually in this author; we shall presently have quanti transfuga. The censorial sense of noto is probably implied in denotamur. See below, denotasset imprudentes.

Agri-the country as op-
posed to the town; castella-small
villages, probably collected round
some fortified post; non solum
urbibus, sed pæne vicis, castellisque
singulis, says Cæsar, (B. C. III.
32,) using a climax. The Vul-
gate renders κμn by castellum,
e.g. S. Luc. XVII. 12, et cum in-
grederetur quoddam castellum; (in
such places other versions have
vicus); insula-the islands round
the coasts as opposed to the conti-
nent. These served as places of
banishment in the time of the
empire. Inf. c. 12, in insulas
relegamur.
relegamur. See too the breves
Gyari of Juvenal, (1. 73.) Taci-
tus, (Hist. 1. 2), "plenum ex-
siliis mare, infecti cædibus sco-
puli."-quasi detrimento, i. e. cum
det. suo.

CAP,
I.

tatem transgredi ad hoc nomen quasi detrimento
mærent. Nec tamen hoc ipso modo ad æstima-
tionem alicujus latentis boni promovent animos;
non licet rectius suspicari, non libet propius expe-
riri. Hic tantum humana curiositas torpescit,
amant ignorare, cum alii gaudeant cognovisse.
Quanto magis hos Anacharsis denotasset impru-
dentes de prudentibus judicantes, quam immusicos
de musicis! Malunt nescire, quia jam oderunt;
adeo quod nesciunt præjudicant's id esse, quod,
si sciant, odisse non poterant; quando si nullum
odii debitum deprehendatur, optimum utique sit
desinere injuste odisse; si vero de merito constet,
non modo nihil odii detrahatur, sed amplius ac-
quiratur ad perseverantiam, etiam justitiæ ipsius
auctoritate. Sed non ideo, inquit", bonum, quia
multos convertit. Quanti enim ad malum præfor-
mantur, quanti transfugæ in perversum? Quis
negat? tamen quod vere malum est, ne ipsi quidem,
quos rapit, defendere pro bono audent.
bono audent. Omne ma-
lum aut timore aut pudore natura perfudit". De-

12

12 Hic tantum. "On this subject alone the natural curiosity of man is indifferent." cum aliialthough others, &c. Anacharsis, (Diog. Laert. I. 103,) avμagεiv ἔφη, πῶς παρὰ τοῖς Ἕλλησιν ἀγωνίζονται μὲν oi τεχνίται, κρίνουσι δὲ οἱ μὴ τεχνίται.

13 Præjudicare and præsumere will be found in the Fathers sometimes in the simple sense of judicare, and at others with the usual force of præ, as in this passage: præsumtio occurs frequently in the exact sense of our word

'presumption,' v. c. 49; nullum odii debitum-nothing to which general hatred is due.

14 Inquit sc. aliquis. It cannot be necessary to illustrate this ellipse to a scholar; but it should be observed that in Tertullian it is frequently that of Dominus or apostolus, and serves to introduce a quotation from scripture; e.g. de Idol. c. 13 and 14.

15

Perfudit. Lucret. II. 147. 'Sol-perfundens omnia luce.' Cyprian has the same expression.

16

nique malefici gestiunt latere, devitant apparere, trepidant deprehensi, negant accusati, ne torti quidem facile aut semper confitentur; certe condemnati morent; dinumerant in semetipsos, mentis malæ impetus vel fato vel astris imputant; nolunt enim suum esse, quod malum agnoscunt. Christianos vero, nihil simile"; neminem pudet, neminem pœnitet, nisi plane retro non fuisse. Si denotatur, gloriatur; si accusatur, non defendit; interrogatus vel ultro confitetur; damnatus gratias agit. Quid hoc mali est, quod naturam mali non habet, timorem, pudorem, tergiversationem, pœnitentiam, deplorationem? Quid hoc mali est, cujus reus gaudet? cujus accusatio votum est, et pæna felicitas? Non potes dementiam dicere, qui revinceris ignorare.

are ever so

we should be placed

II. Si certum est denique nos nocentissimos Even if we esse, cur a vobis ipsis' aliter tractamur, quam pares criminal nostri, id est ceteri nocentes? cum ejusdem noxæ eadem tractatio deberet intervenire. Quodcunque dicimur, cum alii dicuntur, et proprio ore et mer

on a level

with other criminals,

but in deal

ing with us

1

16 Dinumerant in semetipsos. plied. Another reading is ChrisThis expression is interpreted tianus, which is probable. Comfrom the context, and from the pare in c. 2. de nobis nihil tale. parallel passage, ad Nat. I. 1. Defendit abs. for defendit accusa(exprobrant quod erant in semet- tionem or crimen. ipsos), to signify animadvertunt, or something similar, but as it does not occur elsewhere there are no other means of illustrating it. The accusative after in shews the idea of animadversion clearly enough, and the ellipse is probably peccata sua.

2 Constr. Quodcunque (sc. cujuscunque criminis rei) dicimur, cum id (ejusdem) alii dicuntur,

17 Nihil simile—sc. agitat, or utuntur, &c. Mercenaria advocatione; Cf. Pric. ad Apul. Apol.

any

similar

expression may be sup

CAP. 1.

II. Ipsis. If this reading be correct, I imagine it is equivalent to iisdem. "Why do like criminals fare differently before the same judges ?"

CAP.
II.

cenaria advocatione utuntur ad innocentiæ suæ commendationem.

Respondendi, altercandi facultas

you reverse

every prin- patet, quando nec liceat indefensos et inauditos

ciple of jus

tice and

custom.

omnino damnari. Sed Christianis solis nihil permittitur loqui, quod caussam purget, quod veritatem defendat, quod judicem non faciat injustum. Sed Ad Nat. 1. 2. illud solum exspectatur, quod odio publico necessarium est, confessio nominis, non examinatio criminis quando si de aliquo nocente cognoscitis, non statim confesso eo nomen homicidæ, vel sacrilegi, vel incesti, vel publici hostis (ut de nostris elogiis loquar) contenti sitis ad pronuntiandum, nisi et consequentia exigatis, qualitatem facti, numerum, locum, modum, tempus, conscios, socios. De nobis nihil tale, cum æque extorqueri oporteret, quodcunque falso jactatur, quot quisque jam infanticidia degustasset, quot incesta contenebrasset, qui coci, qui canes affuissent. O quanta illius præsidis gloria, si eruisset aliquem, qui centum jam infantes comedisset! Atquin' invenimus inquisitionem quoque in nos prohibitam. Plinius enim Secundus cum provinciam regeret, damnatis quibusdam Christianis, quibusdam gradu pulsis, ipsa tamen mul

404.-altercandi,-this was a spe-
cial legal term, applied to the
cross-questioning that took place
between the parties, generally
after the formal speeches. Quin-
til. I. O. VI. 4. I.

3

Expectatur,-"All that is waited for, is,"-elogiis, see before, e. I. The titulus on the indictment of a Christian was sometimes 'hostis publicus,'-Contenti sitis (eâ confess.) ad pronuntiandum,

abs. "for giving sentence;" see at the end of this ch. qualitatemthe aggravating or extenuating circumstances; numerum - the frequency of its commission by the prisoner; conscios-accessories.

5

See below, c. 8. eruissetdetected and dragged into light. Atquin ordinarily with Tertullian for atqui, kaiтol, 'and yet.'