Page images
PDF
EPUB

.

schwarze Finsterniss der früheren Zeit verschwand, und eine wahre geistige Freiheit erwachte und ihre mächtige Kraft unwiderstehlich entwickelte. Was die heutige Zeit ist, das verdankt sie den humanistischen Studien, denen in früheren Jahrhunderten, und noch in dem letzverflossenen, Fürsten ihre Liebe zuwendeten, weil sie diesen Vorzug mit zu geniessen sich bemühten. Die Aufgabe der klassischen Bibliographie ist, das bedarf doch wohl keines Beweises, eine Statistik jener Bemühungen so genau als möglich aus tausend Einzelnheiten zusammenzustellen. Und ist eine solche Statistik etwa bedeutungslos? - An sich wohl gewiss nicht, sondern nur für den, der damit nichts anzufangen weiss. Nun! einer Schwäche kann man kein Vergehen als Schuld anrechnen, wenn nicht böser Wille die That hervorgerufen. Diese Rücksicht bringt die Bibliographie mit der Aufgabe alles geistigen Strebens in die naheste Verbindung, und verschafft ihr eine Würde, welche Unverstand wohl zu besudeln versuchen, aber nicht zu zerstören vermag. Welcher Vernünftige wird denn wohl durch die Bibliographie nur die Freude für sich suchen, Titel, Jahrzahlen und andere solche Dinge, welche die Genauigkeit fordert, abschreiben zu können; in der That, ein solcher muss an Blödsinn leiden. Diese kopflose Händearbeit hat keinen höheren Werth als Ausgabenarbeit an klassischen Schriftwerken, die ihren schönsten Putz in urtheillosen und unnützen Sammeleien kritischen Unraths,. oder in Einfällen, die wie Spreu den Waizen verunreinigend, suchen. Diese Zeiten sind vorüber; das ist sicher. Freudig schaut der Freund des Besserwerdens in eine Zukunft, die neue Früchte verspricht.

Alles Polemisiren hilft der Sache allerdings nichts; die Polemik ist eine stumpfe Waffe. Auch sind diese Bemerkungen nur der Sache gewidmet. Eine blinde und unverständige Vorliebe für das Materielle ist dem Verfasser stets fremd gewesen, allein die Rücksicht auf die höhere Bedeutsamkeit der Bibliographie hat ihn zu einer wiederholten Beschäftigung damit vermocht.

99

Zum Rechten führt allein das rechte Streben."

[merged small][ocr errors]
[ocr errors]

ECPHANTIDES.

Paris., apud Fed. Morcl. MDLXXXVII.
Sturz in s. Ausg. p. 89 sq. Note 73

دو

Fabr. B. Gr. T. I. p. 758; Harles Ausg. giebt über diese folgende Notiz: Haec T. II. p. 440. Florentis versio habet Graeca adiuncta, A. Meineke: De Eephantide, veteris et edita fuit ab eodem Morello, Paris. 1587, comoediae poeta. In dessen: Quae- 4. non 1687, ut per operarum errorem lcstionum scen. spec. I. (Berol., 1826, 4.) gitur in Fabricii bibliotheca Graeca. p. 12 sqq. P..

ECPHANTUS.

F J. F. Ebert; De Ecphanto Syracusio. In dessen: Dissertatt. Siculae (Regiom., 1825, 8.) T. 1. p. 119 sq.

EMPEDOCLES.

Fabr. B. Gr. T. I. p. 465; Harles Ausg.
T. I. p. 805. III. p. 473.

A. Text.

nunc

Huius editionis Graeco-Latinae exemplum est Mediolani in Bibliotheca Ambrosiana, eiusque notitiam debeo Doctissimo Mediolanensis Ecclesiae Canonico, Aloysio Bossio." etc. Maittaire, Ann. T. III. p. 798, führt dagegen diese Ausg. nur als lat. Ubsz. an.

1711, 4. Empedoclis Sphaera, Graece cum versione latina Q. Septimii Florentis eiusdemque et Benj. Hederi Notis. Dresdae. Ein sehr seltnes Progr. 1716, 4. gr. C. vers. Florentis Christiani ac notulis. In: Fabricii

[ocr errors]

Bibl. Gr. T. I. p. 469-480.

In:

1789, 4. Εμπεδοκλεους σφαιρα. Sphaera vetus graeca, Q. Sept. Florente Christiano interprete [c. notis]. Fabricii Bibl. Gr. edid. Harles. T. I. pag. 816-825.

bb) Bruchstücke.

1) Carmina.

aa) Vollständiges Werk. Sphaera. 1584, 4. Εμπεδοκλέους σφαιρα, ή Δημητρίου του Τρικλινίου. Empedoclis Sphaera, vel Demetrii Triclinii, senariis versibus ab eruditissimis viris castigatis descripta. Vetus est, et primum in lucem edita ex bibliotheca 1573, 8. Empedoclis carminum fragornatissimi et prudentissimi viri Iohan- menta. Graece. In: H. Stephani nis a S. Andrea. Lutetiae, apud Fed. Pocsis philosophica, p. 17 sq. 203 sqq. Morel. MDLXXXIV. Sehr selten. 1805, 8. Empedocles Agrigentinus. Sturz in s. Ausg. p. 89 Note 70 berichtet De vita et philosophia eius exposuit über diese Ausg.: Prodiit hacc prima Carminum reliquias ex antiquis scriptoGraeca editio, Fabricio quidem auctore, ribus collegit, recensuit, illustravit Lutetiae 1581, 4. Alii ad annum 1586 pracfationem et indices adiecit F. Gu. eam referunt, ut Vossius de poetis Graccis Sturz. Lips., Goeschen. II Thle. c. 6. quod unice verum esse dicit vir doctus LII, 703 SS. 3 Thlr. 12 Gr., SchrPp. in Biblioth. der alten Litteratur u. Kunst 4 Thlr. 12 Gr. E. polnisch geschr. Rec. St. VIII. (Gött. 1791, 8.) p. 100. Altera v. Groddeck s. in der Vilnaer LZ. 1806. editio Graeca dicitur prodiisse Lugduni Thl. II. p. 386-404.

Δη

وو

1629, 8." Auch Maittaire, Ann. T. III. 1810, 8. Empedoclis et Parmenidis p. 797 führt sie unter d. J. 1586 an. fragmenta ex codice Taurinensis biblio1587, 4. Εμπεδοκλεους σφαιρα, ή thecae restituta et illustrata ab Amadeo Δημητρου του Τρικλινίου. Empedoclis Peyron. Simul agitur de genuino graeco Sphaera, vel Demetrii Triclinii, sena- textu commentarii Simplicii in Aristoteriis versibus ab eruditissimis viris casti- lem de Coelo et Mundo. Lips., Weigel. gatis descripta. Vetus est, et nunc 2 Bll. u. 70 SS. 16 Gr., SchrPp. primum in lucem edita ex bibliotheca 1 Thlr., VIPp. 1 Thlr. 16 Gr. S.: Obserornatissimi et prudentissimi viri Iohan-vations on that part of a work entitled, nis a S. Andrea. Sphaera vetus Empedoclis et Parmenidis fragmm. etc., in Graeca, quam Latinis senariis recentauit which the autor treats of the genuine Greek et recensuit Q. Sept. Florens Christianus. text of the Commentary of Simplicius in

Aristotelem De Coelo et Mundo. Im: Class.
Journal no. LII. p. 239–259.

H. Ritter: Ueber die philosophische Lehre des Empedocles.

In: F. L

1820 1823, 8. Reliquiae Empedo-Wolf's Litter. Anal. Thl. II. p. 411-460. clis et Parmenidis. In: Gaisfordi Enth. e. neue Prüfung der philos. Lehre

Poetae min. gr. (Oxon. u. Lips., Kühn.) des Empedokles.
Vol. III. p. 284-288. Vgl. JLZ. 1828.
no. 290. p. 617 sq.

2) Epigrammata.

1772, 8. Empedoclis epigrr, duo.

(Dominico Seina:) Memorie sulla vita e filosofia de Empedocle de Aggrigente Palermo, nella stamperica Reale. 1813 8. II Bde. Vgl. Bibl. ital. Vol. L p. 322 sqq. 11. p. 15 sqq. IV. p. 247 sq

In Brunckii Analecta, T. I. p. 163. Auch Vgl. Lettera al Compilatore dell' Estratta in F. lacobsii Anthologia, T. I. p. 95. Vol. XIII. Paralip. no. 75, p. 665, p. 889.

B. Uebersetzung.

della vita di Empedocle, ib. Vol. III. pag. 73 sqq. Risposta, ib. p. 76 sqq. vgl. p. 83 sqq. Curt Sprengel: Empedoclis commenta de Protogaca illustravit. Progr. Hal., 1823, 4.

8 SS.

1830, 8. Die Weisheit des Empe- C. L. Struve: De elementis Empedodocles nach ihren Quellen u. deren Aus-clis, Progr. Dorpat. 1807, 8. legung philosophisch bearbeitet, nebst F. Gu. Sturz: Animadversionum i einer metrischen Uebersetzung der noch Empedoclis carmina Specimina II. vorhandenen Stellen seines Lehrgedichts In: Commentarii soc. philolog. Lips. Vol. I. über die Natur u. die Läuterungen, so P. I. p. 24 sqq., Vol. I. P. II. p. 262-274, wie seiner Epigramme, von B. H. C. Dietr. Tiedemann: System des Empe Lommatzsch. Berlin, Reimer. dokles. In: Lichtenberg's u. Forster 1 Thlr. 6 Gr. Göttingsch. Magazin der Wissensch. u. Litt. (Gött., 1781, 8.) St. IV. p. 38-71.

C. Erläuterungsschriften.

Theod. Bergk: Empedocles.

der:

[blocks in formation]

Zeitschr. f. d. Alterthumswissensch. Fabr. B. Gr. T. I. p. 758; Harles Ausg. 1835. no. 39. 1837. no. 54 sq.

Pierre Nic. Bonamy: Recherches sur la vie d' Empedocles. In: Mém. de l'Acad. des Inscr. T. X. Mém. p. 54 sqq., ed. 8. T. XIV. Mém. p. 83 sqq. Deutsch übers. in Hissmann's Magazin. Bd. II. pag. 183 sqq.

Ph. Buttmann: Obss. in Sturzii Empedoclea. In: Commentarii soc. phi

lol. Lips. Vol. IV. P. I.

Gli. Cph. Harles: De Empedocle, num ille merito possit magiae accusari. Progr. III. Erl., 1788, 1789, 1790, f.

Ob auch ein 4s erschien? C. Glo. Kühn: De Empedocle. In dessen Progr.: De Philosophis ante Hippocratem medicinae cultoribus ad Celsi de medicina praefatio. Spec. I. Lips., 1781, 8. Wdh. in dessen: Opuscula acad. (Lips., Yoss. 1827, 8.) Vol. I.

T. II. P. 410.

A. Fragmente.

-In: H. Stephani Comi-
Sententiae, p. 426.

1553, 8. Ephippi fragmenta.
In: Sententiae vet. comoed., editae per Mo-
rellium. (Paris.) p. 118. S. Poetae.
(1560)-1616, 8. In Hertel's Ve
tustissimorum Comicorum sententiae, p.
604 sqq.
1569, 32.
corum Graec.
1626, 4.
In: Hug. Grotii Excer
pta ex Tragoediis et Comoediis gr. (Paris.
p. 674 sqq.
1805, 8. gr. et anglice.
Poetae comici, 4).

[ocr errors]

8.

B. Erläuterungsschriften.
J. Casp. F. Manso: Traum des Empe- F. Iacobs: Ephippi fragm. ab Athe
docles, oder über die Erkennbarkeit der naco serv. emendantur.
In dessen:
Natur.
In den: Erscheinungen, und Additamenta animadvv. in Athenaei Deipa

Träume von Mercier und einigen deutsch. Jenae, 1809, 8.
Gelehrten, übers. u. herausgegeben v. G. A. Meineke: Ephippi fragm. ab Athe-
Schatz. (Leipz., 1791, 8. II Thle.) Wdgdr. naco serv. emendantur.

In dessen:

in: Manso's Vermischten Schrr. (Leipz., Dyk. Curae crit. in Comicorum fragmenta. Berol. 1814, 8.

II Thle.) Thl. II. p. 160-179.

[ocr errors]

I. G. Neumanni Progr. acad. de Em

pedocle philosopho. Viteb. 1690, f. L. Philippson: De Empedocle.

S. Theophrastus. C.

--: De Ephippo Atheniensi media comoediae poeta. In dessen: Quae

stionum scen. spec. III. (Berol., typis Nietackii, 1830, 4.) p. 13 sqq.

EPHORUS.

A. Text.

sorgte Pet. Benedictus, u. den 3n nach

S.

Fabr. B. Gr. ed. Harles, T.II. p.355 u. 800. dessen Tode Steph. Euodius Assemani. bb) Mehrere Werke. 1709, f. ΤΑ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΠΑ1815, 8. Ephori Cumaei Fragmenta, ΤΡΟΣ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΙΟΥ ΠΡΟΣ collegit atque illustravit Meier Marx. THN EAAAAA METABAHOENTA. Praefatus est F. Creuzer. Caroliruhae, EPHRAIM Syrus graece e codicibus ap. Marx. XXXII, 290 SS. Abschn. 1. manuscriptis Bodleianis. (Cum notis. enth.: Commentatio de Ephori vita, scriptis, Cura Ed. Thwaites.) Eтvяwŋ év 'О§odicendi genere, auctoritate; Abschn. II.:via, iv rợ kĩɛi aчd'. Bloss griech. Fragmenta Ephort, ex vett., qui post eum u. enth. CLVI griech. Reden, ausser einifuerunt, Scriptoribus collecta. S. (Wytten-gen bloss lat. bekannt gemachten. Veranbachii) Piloμadras lib. III. p. 299-309. staltet ist diese Ausg. nach 18 Mss. LUBI,

B. Erläuterungsschriften. Bougainville: Sur Ephorus. In:

[ocr errors]

cc) Einzelne Werke.

1) De cruce.

Mém. dè l' Acad. des Inscr. Vol. XXIX. 1600, 4. S. Ephraem Syri de Cruce, Sermo primum graece et latine edid. In: De Cruce. (In

p.

76 sq.

Ch. Glo. Heyne: De Ephoro, historico commentatio. In: Commentatt.

Soc. Gött. Vol. VII. class. phil. p. 107 sq., u. Vol. VIII. p. 107-109.

Jac. Gretserus.
golstadii.) Th. II. p. 472.

Jonsius: De Ephoro. eiusdem filio Demophilo. In dessen: De Scriptor. illud histor. phil. lib. I. c. 9. p. 50 sq.

[ocr errors]

2) De iudicio.

1617, 4. S. Ephraem de Iudicio, in Audivisti, quod duo erunt in Meier Marx: Additamenta ad Ephori siones Anastasii Sinaitae. Quaest. LXXII. In: Quaestiones et Responfragmm. edit.

In: Friedemanni et

Seebodii Miscell. crit. Vol. II. P. IV. pag. 754-756.

Ger. I. Vossius: De Ephoro Cumaeo historico.

gr. I. p. 35 sqq.

agro."

(Ingolstadii.) p. 467.

3) Encomium.

In dessen: De historicis Basilium Magnum; gr. et lat.
1686, 4. Ephraemi Encomium in S.

[blocks in formation]
[blocks in formation]

319 sqq.;
p.
Ausg. T. VIII. p. 217 sqq.

A. Text.

Corderii Catena Patrum. (Tolos.) p. 85.

aa) Gesammtausgabe. 1732, f. Του εν αγίοις πατρος ημων Εφραιμ του Σύρου τα ευρισκομενα παντα. Sancti Patris nostri Ephraem Syri Opera omnia, quae exstant Graece, Syriace, sares. Latine, in sex Tomos distributa Ad

5) Caesares.

1828, 4. Ephraemi Chronologii Cae. Gr. et Lat. edidit Angelo Mai. In dessen: Scriptorum veterum nova MSS. Codices Vaticanos aliosque casti-Collectio. (Romae.) T. III. p. 1–225. gata, multis aucta, Nova interpretatio

ne, Praefationibus, Notis, variantibus 6) Catalogus patriarcharum. Lectionibus illustrata: nunc primum 1828, 4. Ephraemi Patriarcharum Sub Auspiciis Sanctissimi Patris Cle-Catalogus Novellae Romae, Constantimentis XII. Pontificis Maximi E Biblio- nopoleos. Gr. et Lat. edidit Angelo theca Vaticana prodeunt. Romae Ex Mai. In dessen: Scriptorum vet. nova typographia vaticana Apud Joannem Ma- Collectio. (Romae.) T. III. p. 246–264. riam Henricum Salvioni clɔ lɔ cc xxxII. Svperiorvm facvltate.

Das Ganze

6 Bde. D. erst. umf. d. griech. u. lat. Werke, u. ersch. 1732, 1743, 1746,,,opera et studio Josephi Sim. Assemanni." Die 3

B.

Uebersetzungen.

aa) Alle Werke.

1490, f. S. Ephraem Opera. Brixiae

letzten (1737, 1740, 1743) enth. d. syrisch. per Jacobum Britannicum 1490.

Werke m. lat. Ubsz. Die beid. erst. be-Assemani hält diese Ausg. f. d. 3e Dr.-Werk

von Ephrem's Schriften; sah diese Ausg. Jubilaei 1475. die vero Mercurii penuluma aber nicht selbst, eben so wenig d. späteren Augusti, regnante Sixto IV. Pont. Maz, Litteratoren. S. nachh. bb) 1490. Anno eius quinto,“ J. Bapt. Audiffredi în 1589. 1598, f. S. Ephraem Syris.: Catalog. Roman. edit. Sec. XV. p. 362 opera omnia, quotquot in insignioribus glaubt sie gedr.: Romae, Euch. Ohne sign,, cust, u. BIZ. Italiae bibliothecis, praecipue Romanis 26 BIL. Graece inveniri potuerunt, in tres To-mani hält diesen Dr. für den ersten von mos digesta. Nunc recens latinitate do- Ephrem's Schriften. nata, scholiisque illustrata, interprete

Silber,
Asse

-, f. Bl. 1 a: Libri Sancti Effrem et scholiaste Gerardo Vossio. Romac, De Compunctione cordis Iudicio dei Resurre. c. || Beatitudine Anime ex typographia Jacobi Tornerii. S. 1603. Bd. 1. erschien 1589, Bd. 1. Penitentia Luctamine spirituali | Die 1593, Bd. III. 1598, nicht 1597. Voss be- ludicij. Bl. 2 a: (sign. A): Ingeniosi, merkte sehr sorgfältig die Varr. der be- acutissimi Sanetiq; viri Effre || Edisse ne ecclesie diaconi: De compunetice

nutzten Handschr.

[ocr errors]

1603, f. Sancti Ephraem Syri, Pa- cordis: Liber primus incipit. Bl. 17 b. tris et Scriptoris Ecclesiae, antiqvissimi Col. 2: Sancti ac deuoti viri Effrem et dignissimi, opera omnia, Quotquot diaconi. || Liber de die ludicij feliciter in insignioribus Italiae Bibliothecis explicit. "Bl. 18 a: Sancti viri et subpraecipuè Romanis Graecè inveniri po-limis ingenij acumine vigentis, Effrem taerunt, in tres Tomos digesta, Nunc dia- coni, Librorü p capitula distincti recèns Latinitate donata, Scholiisquè ordinata, cũ cor que in ipsis cont illustrata, Interprete et Scholiaste Reue-nent' summaria ex-positione. Bl. 194 Sancti ac deuoti viri Effret rendo D. Doct. Gerardo Vossio Borch- Col. 2: lonio, Germ. Praeposito Tungrensi. Ex diaconi Liber de die Iudicij feliciter 29 BI. Goth. Schrift. permissu Superiorum. Editio secunda, explicit. priore auctior et accuratior. Coloniae, Druckort ist wahrscheinlich: Basileae, 16. Apud Arnoldum Quentelium, MDC III. de Amerbach. Nach Autopsie beschr. diese Cum gratia & Priuilegio Sac. Caesareae Ausg. Hayn, Repert. bibliogr. no. 659% Maiestat. 8 Bll.. xxi SS., 1 Bl., Auf d. Erlang. Bibl. Genau beschr, sie aul 814-SS., 22 Bll. Am E.: Coloniae Excv- Pfeiffer in den Beitrr. zur Kenntn. p. 96 8q9. debat Arnoldus Qventelivs Anno M. DCIII. Bücher v. Handschr. Thl. I. 8. S. Efrem opuscula quaed:". LRBI. Nachdr. ist: Antverpiae 1619, f. 1616, f. Editio tertia, priore au-Am E.: Saneti ac devoti viri Effren ctior & emendatior. Colon., ap. Arn. diaconi liber de die iudicii feliciter e Quentel. Harles vermuthet, diese un

[ocr errors]

plicit.

1619, f. ex interpr. et c. scholiis die vor, sei eine u, dieselbe Ausg. Ger. Vossii. Antverp., I. Keerbergius. III Thle in I Bde.

bb) Mehrere Werke.

a) Ohne Jahr u. Ort.

B) Mit Jahr u. Ort.

[ocr errors]

1481, f. Tabula super sermones Ephrem diaconi: secundum tradu

ctie

nem Venerabilis patris Ambrosii Camaldalensis. So Bl 1 a. Bl. 2 a (sig

4. Sermo Sancti Ephren de pe-a i): Epistola fratris Ambrosii in tra nitentia, ab Ambrosio è Graeco in Lati-ductione Ephrem. Ambrosius_mon? num traductus. Dar. folg. De timore chus Cosmo suo uiro clarissimo plurimi De salute. Bl. 3 b: Sermo sancti Efrem de Dei incipit Sermo Sancti Ephren. compunctione, eiusdem de angustia, penitentia. Bl. 89 a: M.CCCC.LXXM qua premitur anima, cum pugna Augusti. xxiii. Impressum Florēti contra se infirmior fit. Sermo sancti per Antoniu bartholomei mis chomini 89 BIL. 33 Zeilen. Diese Ausg. enth Ephren de caritate, iudicio, & compunctione, & penitentia, per Ambro-folgg. 19 Reden. 1) Sancti Efrem de peDilectissimi, nihil san sium e Graeco in Latinum translatus.nitentia Sermo 1.

ex

Assemani in s. Ausg. T. 1. praef. ctae caritati praeferamus, multa enim në p. LXXXIV, wo erd. Inh. dieser Ausg. gligendo peccamus diebus singulis, hors 2) De ludicio, & Resurre (nach e. Ex. in d. Bibl. Vatic. cod. Lat. et momentis. impress. 2115) angiebt, sagt in der Fort- ctione, & Caritate, & Compunctione, Ser setz. des Gegeb.:,, Sequitur Liber de in-II. 3) De ludicio & Resurrectione, Serm 4) De vita & exercitatione monastica fantia Salvatoris, iisdem typis. Pagina | III. autem 99., sed diversis typis, haec adno- Sermo 1V. 5) Quod non oporteat ridere tatio habetur: Impressus per Magistrum sed flere ac lugere, Sermo V. 6) Ad aiBartholomaeum Guldinbeck de Sultz, Anno mam negligentem. Sermo VI. 7) Ad Mo

3

« PreviousContinue »