Gregorius Episcopus servus servorum Dei. Venerabilibus fratribus archiepiscopis et episcopis, et dilectis filiis abbatibus, prioribus, decanis, archidiaconis, et aliis Ecclesiarum prelatis per Istriam, Dalmatiam et Sclavoniam constitutis, salutem et apostolicam benedictionem. Sicut filiale auree quas vidit Johanes plenas odoramentorum que sunt orationes sanctorum in conspectu altissimi ad abolendum nostrorum criminum corruptelam odorem suavitatis emittunt ita saluti nostre credimus plurimum expedire si eorum in terris celebrem haberemus memoriam ipsorum merita solemnibus recolendo preconiis quorum in celis speramus intercessionibus assiduis adiuvari. Sane cum de conversatione, vita et meritis beati Francisci institutoris et rectoris fratrum Minorum qui iuxta consilium Salvatoris contemptis transitoriis et terrenis secundum promissionem eidem ad celestia premia feliciter et eterna pervenit, cui vita et fama preclara peccatorum depulsa caligine ambulantes in regionem umbre mortis de vivorum tenebris ad penitentie vitam vocans quorum tam virorum quam mulierum ad fidem Ecclesie roborandam et confutandam hereticam pravitatem vivit adhuc et viget non modica moltitudo tam per nos quam per multos alios fide dignos qui miracula que Deus per illius Sancti viri merita operantur plenius cognoverunt certiores effecti. Auditis etiam eius virtutibus et miraculorum insigniis et quod inter carnales spiritualiter et inter homines etiam conversationem angelicam habuisset ipsum qui corporaliter dissolvitur cum Christo esse meruit in cœlestibus ne ipsius honori debito et gloria detrahere quodammodo videremur, si glorificatum a Domino permitteremus ulterius humana devotione privari de fratrum nostrorum consilio et prelatarum omnium qui tunc temporis apud sedem apostolicam consistebant Sanctorum cathalogo duximus adscribendum. Cum igitur eius lucerna sic arserit hactenus in hoc mundo, quod per Dei gratiam iam non sub modio sed supra candelabrum meruerit collocari, universitatem vestram rogamus, monemus attentius et hortamur per apostolica vobis scripta mandantes, quotiens devotionem fidelium ad venerationem ipsius salubriter excitantes festivitatem eidem iiij Non. Octobr. annis singulis excolatis et pronuntietis constituto die specialiter excolendam, ut eius precibus Dominus exoratus suam nobis gratiam tribuat in præsenti et gloriam in futuro. Dat. Perusii vij id. Julii. Pontific. nostri anno secundo. Gregorius Episcopus servus servorum Dei. Ven. fratri Archiepiscopo Jadrensis sal. et apost. benedict. Sperabamus quod, cum de qualitate status tui, pro eo quod sis in remoto positus, haberi de facili certitudo non possit, illa mente vigili studeres efficere, per quae nobis quandoque constaret te virtutum fragrantia pro Redemptoris gloria, et salute tibi commissi populi redolere. Sed ecce contrarium ex eo didicimus admirantes, quod cum quidam ex dilectis filiis Fratribus Ord. Minorum, qui fere nihil aliud querunt, vel cogitant, nisi quod singulae hominum nationes divini cultu nominis refulgescant, ad civitatem Jadrensem hereticae pravitatis infectam maculis accessissent, propagare ibi Fidei Catholicae sanctitatem; eas laicorum multitudine benigne et ilariter admittente, quorum multi per ipsos, illius faciente virtute, qui neminem vult perire, ad poenitentiam sunt conversi; tu qui promotor eorum esse debebas, et præcipuus in procurandis animarum profectibus, non remissus contumeliarum aculeis ipsorum pectora pupugisti: et non contentus injuriis partem afficere quin nitereris et totum illarum jaculis conturbare ipsorum Ordini graviter detrahere praesumpsisti januas Ecclesiæ claudi faciens, ne ad prædicationem Ministri provincialis ejusdem Ordinis populus conveniret; quasi sit tuo voto contrarium, quod quis ad vitam proficiat doctrinis paupertatis extremæ et caritatis immensæ cultui deditorum. Præterea cum in partibus illis paucae, vel nullæ religiosorum congregationes existant, in quibus disciplina vigeat regularis, in quasdam mulieres inibi constitutas pro eo quod capillorum abscissa cæsarie, ac relicto sæculari habitu eligerunt sua crimina in domibus propriis deplorare, in eorumdem Fratrum opprobrium, quorum exortationibus, operante Domino, anhelant ad præmia beatorum, excommunicationis sententiam promulgasti; divina auctoritate districte præcipiens, ut cum Apostolus tonsuram prohibeat mulierum, quod illarum aliqua sive in domo propria commoretur, vel religionis sit habitum susceptura tonsuram sibi non faciat, vel ab alio fieri non permittat; et si forte contingeret præsumi contrarium, tam tonsae, quam tondentes excommunicationis sententiæ subjacerent. Quare contigit, quod cum quidam Fratres Ordinis Prædicatorum qui ad easdem partes nunciare venerant cœlestis regni gloriam et thesauros, tibi devote dicerent, quod inconsulte talem sententiam protulisses, præsertim cum Apostolus in verbo, quod de tonsura proposuit, ad mulieres, quae mundum et ejus concupiscentiam reliquerunt, non videatur habuisse respectum; tu non contentus contra te in Fratribus supradicti Ordinis supernæ provocasse potentiam majestatis, adjecisti furorem ejus et in jam dictis acuere, præsumendo, ne ipsi prædicarent ibidem, vel confessiones audirent, aut in Ecclesiis civitatis præfate prædicationi eorum audientia præberetur, firmiter inhibere. Quid ultra? Quasi tibi sit in tædium quod aliqui convertantur ad Dominum de moltitudine populorum eos qui infra tempus probationis Fratrum Minorum Ordinem derelinquunt, licet evidenter appareat, quod absolute vitam mutare voluerint, renunciando penitus sæculi vanitati, viva vel funesta potius voce pronuncias posse libere ad statum redire pristinum, nec propter hoc, in contrahendo matrimonio ipsorum redire aliquem impedimentum, quasi voluntas in hac parte tibi pro jure sufficiat, et timor tuæ conscientiæ de processu contra sanctiones canonicas non incumbat; quarum ignorantiam vel contemptum ex hoc manifeste prætendis, quod quemdam, qui præmisso modo habitum reliquerat memoratum, reclamantibus dictis fratribus, concessis sibi sacris ordinibus in Canonicum et tandem in Primicerium promovisti; alteri, qui ad ejusdem Ordinis habitum processerat assumendum, suadendo litteris et promissionibus, quod rediret ad saeculum, cujus per processus hujusmodi te amatorem innuis non remissum. Verum cum ex præmissis, si veritate nituntur, tibi et multitudo ruboris incumbere, et grandis debeat materia pœnitudinis imminere; maxime cum nos ipsi pro verecundia reputemus, tantum membrum Ecclesiæ excessuum perpetratione tam varia, Deo et hominibus displicere; fraternitati tuæ per apostolica scripta districte præcipiendo mandamus, quatenus; quæ super præmissis improvide attemptasse dignosceris promptitudine diligenti emendare sollicitus, a dictarum mulierum et Fratrum Ordinum præscriptorum ac aliorum omnium, qui se in partibus supradictis sacræ religionis observantiæ dedicarunt, molestatione desistens, aut aliquos a semita mandatorum Domini non avertens, talem te amodo super iis, quæ pontificale deponit officium, verbo exhibeas et exemplo, quod Fratres eosdem et religiosos alios tui nominis constituas laudatores; et Patris æterni Filium, quem in præfatio excessibus graviter offendisse dignosceris, tibi propitium reddere merearis: alioquin damus ven. fratri nostro .. .. Archiepiscopo, et dilecto filio Archidiacono Spalatensi nostris litteris in mandatis, ut te ab hujusmodi præsumptionibus, auctoritate nostra, appellatione remota, compescant. Dat. Viterbii, X Calen. Decem. Pontificatus nostri anno nono. *) Relatum a p. Farlato et hic ex originali mendis expurgatum. Alexander episcopus Servus Servorum Dei. Venerabilibus fratribus, Universis Archiepiscopis et Episcopis, ac dilectis filiis Abbatibus, Prioribus, Decanis, Archidiaconis, Rectoribus et cœteris ecclesiarum Prelatis, per Dalmatiam, Istriam et Sclavoniam constitutis. Salutem et apostolicam benedictionem. Nimis iniqua vicissitudine largitoris bonorum omnium respondentes, dum hij qui de Christi patrimonio impinguati luxuriant dampnabiliter in eodem. Christum patenter in famulis suis persequi non verentur, ac si factus sit impotens dominus ultionum. Cum enim dilecti filij fratres Minores abnegantes salubriter semetipsos elegerint in altissima paupertate Christo pauperi ad placitum famulari, tamquam nihil habentes, et omnia possidentes, non desunt plerique tam ecclesiarum prælati quam alij qui vera cupiditate traducti proprie aviditati, subtrahi reputantes quitquid prædictis fratribus fidelium pietas elargitur, quietem ipsorum multipliciter inquietant, molestiarum occasiones exquirentes varias contra ipsos. Volunt namque et si non omnes ipsis invitis eorum confessiones audire, ac eis iniungere pœnitentiam et eucharistiam exhibere, nec volunt ut corpus Christi in eorum oratorijs reservetur, et fratres ipsorum defunctos, apud suas ecclesias sepelirj compellunt et illorum exequios celebrarj et si quis decedentium fratrum alibi quam in ecclesijs suis elegerit sepulturam funus primo ad ecclesias suas deferri cogunt, ut oblatio suis usibus cedat, nec sustinentes eos habere campanam, vel cimiterium benedictum, certis tantum temporibus permittunt ipsos celebrare divina volunt etiam in domibus eorundem certum numerum fratrum, sacerdotum, clericorum et laicarum, nec non |