5. de magiftris. Vinc. Grilenzon. conf. 9. & conf. 51. per totum. Aloy. Ric eium in prax. ver. refol. c. 175.

ẞ In illis Ecclefiis, &c.) Sacra Cardinalium congregatio ita censuit. Ubi viget confuetudo, quod detur a Capitulo ftipendium proprio Theologo, ca fervanda eft: quod fi illud etiam poterit Theologum reddere diligentiorem in fui muneris functione, triennium ejus conductionis Ordimarius una cum capitalo præfinire debet. De hac refponfione teftatur Zezol. dict. verbo præbenda Theologalis, verf. Ad fecundum.

y Pro lectoribus facræ Seripturæ.) Sacra Cardinalium congregatio ita cenfuit. Quando clericus fæculuris idoneus pro Theologali præbenda non reperitur, collationem illius fafpendendam effe, donec inveniatur idoneus Theologus fæcularis, cui fieri poffit, & interim nullum effe deputandum cuftodem, aut curatorem fructuum ipfius canonicatus, fed eos omnes tradendos fuperiori alicujus ordinis, qui curet, ut aliquis Theologus ex fuis regularibus publice in cathedrali Ecclefia doceat facram Scripturam, prout mandatur decreto Concil. cap. 1. Seff. 5. atque in primis neceffaria fubminiftret ex dictis fructibus: quod reliquum fuerit, in ufum monafterii convertat, & in Concil. Provinciali Beneventano cap. de præbendis Theolog. idem fervari refolvit Zerol. dict. verbo, præbenda Theologalis, verf. ad quintum.

Eligendum.) Sacra Card. congregatio ita cenfuit. A quo autem collatio præbendæ Theologalis fieri debeat. Concilium non expreffit, qusre pertinebit ad eum, ad quem ante de jure fpeftabat. De hac refponfione reftatur Gonzal. ad reg. 8. cancel. gloff. 9. §. 2. n. 83.

In Ecclefiis.) Concordat text. in cap. Quia, & in cap. finali, de magiftris.

Ecclefia vero, quarum annui proventus, &c. Zerol. in praxi epifcopali P. 1. verbo, præbenda Theologalis, verf. ad 3.

• Grammaticam gratit doceat. Vide Tíraquell. de nobilitate cap. 29. num. 42. Horat. Luti. de priv. schol. priv. 88. & 89.

† De vita, moribus & fcientia examinatus, &c.) Vide Rotam noviff, decif. 551. recollectis a Farinacio.

n Docentes vero ipfam facram Scripturam.) An idem fit, fi doceant Jus canonicum? Affirmat Nicol. Grac. de benef. p. 3. c. 2. n. 64.

9 Utram docentes in fcholis Theologiam, vel jus canonicum, dum publice in die docuerint, & ftudentes in eis excufentur a refidentia, & fruAus fuorum beneficiorum in absentia percipiant? Vide fcribentes in cap. fin. de magist. Navar. in man. cap. 25. n. 120. Rebuff. in praxi tit. de difpenfat. de non refid. n. 25. & in tract. de privileg. Schol. priv. 29. & 31. Horat. Luti eod. tract. priv. 99. & roo. Ludov. Lopez. in inftructor. confcientia Tom. 1. cap. 149, verf. fed quotuplex. Vival. in candelebr. aureo in appendice cap. 5. n. 13. & 14. & verbo, refidentia n. g. Hojed. de incompatibil, benef. cap. 17. n. 28. Fr. Emman. in fum, Tom. 1. cap. 33.

4.2.& Tom. 2. cap. 36. n. 2. & in addit. ad Bullam Cruciatæ cap. 2. ad 4. claufulam num. 27. Gonzal. ad reg. g. cancell. 7. §. 7. proœm. n. 180. Nicol. Garci. dict. p. 3. cap. 2. num. 54. cum multis feqq. Maynar. decif. 8. lib. 1. Aloys. Ricci. in collect. decif. collect. 446. Grilinzon, conf. 9. num. 10. Quid fi fponte, & voluntarie legant fine ftipendio, & cathedra. Vide Grac. dec. 2. n. 60. ubi refolvit hoc non fufficere: fecus ✔ legant cum licentia univerfitatis, feu clauftri, five collegii Doctornin.

• Dum publice in scholis docuerint,) Sacra Cardinalium congregatio fic @cafuit. Idem cenfendum eft de docentibus in Ecclefiis, qui quamvis a fervitio chori abfentes effent, poffunt percipere fructus fuorum canonica. tuam, exceptis quotidianis diftributionibus: fed ex gratia diebus, quibus legunt, habendi funt ficut præfentes in choro, & infervientes non modo pro illis horis, ut fi mane legunt pro horis matutinis & Miffa folemni, fed etiam pro tota die, referunt Gonzal, ad reg. 8. cancel. §. 7. proœm. num. 180. Nicol. Garci. di&. cap. 2. num. 118.

* Scholares.) An debeant effe in ftudio generali feu celebri Univerfitate? Affirmant Rebuff. de privil. 31. num. 8. Horat. Luti ad finem dìɛi tra&. de iis, qui gaudent privil. scholaft. num. 23. ad finem. Perez. 1. 1. tit. 10. lib. 1. ordin. Zechi. de Republ. Ecclefift. tit. de clericis num. 7. verf. 28. Flores lib. 3. var. quæft. 24. num. 19. Zerol. in praxi episc. verb. ftudium. S. 4. † Vide etiam Camil. Borel. conf. 16. per totum.

A Sacra Cardinalium Congregatio ita cenfuit: Scholares in Ecclesiis cathedralibus non gaudent eisdem privilegiis, ficut Audentes in ftudiis publicis, vel Academiis ? interim tamen thujusmodi ftudentesțin Academiis non percipiunt diftributiones quotidianas, refert Nicol. Garci d. e. 2. 117.

An fcholaftici otiosi, qui non ftudent, & fcholas non frequentant, gandeant privilegiis (cholafticorum, & absentes causa studii fructus fuorum beneficiorum percipiant? Negant Tiraquel. in tra&t. ceffante caufa p. 1. n. 213. Mafcard. de probat. concl. 1290. num. 9. cum feqq. Fr. Emman. quæft. Regular. tom. 1. q. 9. art. 10. Profper. de Auguftino in addit. ad Stephan. Quarant. in fumma bullarii, verbo residentia. verf. limita. pag. 443.

Et beneficiorum fuorum.) Sacra Cardinalium congregatio ita cenfuit. Obtinentibus parochiales Ecclesias poft Concil. Trident. ftudendi licentia, atque in abfentia ftudiorum caufa fructus percipiendi non datur, referunt poft Gonzal, Profper. de Auguftino ubi proxime verl, item limits. & Nicol. Garci. d. c. 2. n. 81. Farin, decif. 29. Aloyf. Ricc, in colle&t. decif. p. 3. cɛllect, 563. in med. & conftitutum eft in Concil. Provinc. Brachar. 4Aa. 3. cap. 9.

CAPUT II.

De Verbi Dei Concionatoribus, & Quæftoribus

vero

eleemofynariis.

Quceffaria eft a quam lectio, & 24. c. deref.

* Chriftianæ Reipublicæ a non minus ne-a Infr. Seff.

β

a hoc

3.

ord.

cætera

c. 8.c. exiit.

S. habetur

11. Tolet. a hoc eft, præcipuum Epifcoporum munus; ftatuit, & decrevit eadem fancta Synodus, 1. omnes Epifcopos, ArchiEpifcopos, Primates & omnes alios Ecclefiarum Prælatos teneri per feipfos, fi legitime impediti non fuerint, ad prædicandum fanctum JEfu Chrifti Evangelium. Si vero contigerit, Epifcopos & alios prædictos legitimo detineri imConc. Lat. pedimento; ♪ juxta formamb generalis Concilii † 2. viros fub Innoc. 3. idoneos affumere 3. teneantur ad hujusmodi prædicatioCornis officium falubriter exequendum. Si quis autem hoe de off. jud. adimplere contempferit, diftrictæ fubjaceat ultioni. Archipresbyteri quoque, Plebani, & quicunque Parochiales, vel alias curam animarum habentes Ecclefias quocunque modo obtinent, 4. per fe, vel alios idoneos, fi legitime im• Concil. pediti fuerint, c diebus faltem Dominicis & Feftis folemniconftant. 6. bus plebes fibi commiffas pro fua & earum capacitate pafcant falutaribus verbis, docendo, quæ fcire omnibus neetiam, de ceffarium eft ad falutem, annuntiandoque eis cum breviverb. fig. tate & facilitate fermonis vitia, quæ eos declinare, & virtuult. Seff. 11. tes, quas fectari oporteat, ut pœnam æternam evadere, & cœleftem gloriam confequi valeant. Id vero fi quis eorum præftare negligat, etiamfi ab Epifcopi jurisdictione quavis ratione exemptum fe effe prætenderet: etiamfi Ecclefiæ quovis modo exemptæ dicerentur, ut alicui monafterio, etiam extra dioecefim exiftenti, forfan annexæ unitæ, modo re ipfa in diœcefi fint, provida paftoralis Epid Hier. thr. fcoporum follicitudo non defit, ne illud impleatur: d Parvuli petierunt panem, & non erat, qui frangeret eis. Itaque ubi ab Epifcopo moniti trium menfium fpatio muneri fuo defuerint, per cenfuras Ecclefiafticas, feu alias, ad ipfius Epifcopi arbitrium cogantur; ita ut etiam, fi ei fic expedire vifum fuerit, ex beneficiorum fructibus alteri, qui id præftet, honefta aliqua merces perfolvatur, donec principalis ipfe refipifcens officium fuum impleat.

Conc. Lat.

4.

vel

Si quæ vero parochiales Ecclefiæ reperiantur fubjectæ monafteriis in nulla diœcefi exiftentibus: fi Abbates, & regulares Prælati in prædictis negligentes fuerint; a Metropolitanis, in quorum provinciis dioecefes ipfæ fitæ funt, tanquam, quoad hoc, Sedis Apoftolica delegatis, com

pellantur ;

*

Seff. 11. de

pellantur; neque hujus decreti executionem confuetudo, vel exemptio, aut appellatio, aut reclamatio, five recurfus impedire valeat, quousque defuper a competenti judice, qui fummarie, & fola facti veritate infpecta procedat, cognitum & decifum fuerit. a 3 Regulares vero cujus Concilium cunque ordinis, nifi a fuis Superioribus de vita, moribus later. ult. & fcientia examinati, & approbati fuerint; ac de corum modo præd licentia, 5. etiam in Ecclefiis fuorum Ordinum † prædicare non poffint, cum qua licentia perfonaliter fe coram Epifcopis præfentare, & ab eis benedictionem petere teneantur, 6. antequam prædicare incipiant, 9 7. In Ecclefiis vero, quæ fuorum ordinum non funt, ultra licentiam fuorum Superiorum b etiam Epifcopi licentiam habere te- 6 c. excomneantur; fine qua in ipfis Ecclefiis non fuorum Ordinum nullo modo prædicare poffint; ipfam autem licentiam gra- de hæret. tis Epifcopi 8. concedant.

municamus

§. quia vero

infr. Seff.

24. C. 4. de

Si vero, quod abfit, prædicator errores, aut fcandala refor. diffeminaverit in populum, etiamfi in monafterio fui, vel alterius Ordinis prædicet, Epifcopus ei prædicationem interdicat: Quod fi hærefes prædicaverit; contra eum, fecundum juris difpofitionem, aut loci confuetudinem 9. procedat; etiamfi prædicator ipfe generali, vel fpeciali privilegio exemptum fe effe prætenderet; quo cafu Epifcopus auctoritate Apoftolica, & tanquam Sedis Apoftolice delegatus procedat. Curent autem Epifcopi, ne quis prædicator vel ex falfis informationibus, vel alias calumniofe vexetur, juftamve de eis conquerendi occafionem habeat.

A Caveant præterea Epifcopi, ne aliquem, vel eorum, qui, cum fint nomine Regulares, extra clauftra tamen, & obedientiam religionum fuarum vivunt, vel presbyterorum fecularium, nifi ipfis noti fint, & moribus atque doArina probati, etiam quorumlibet privilegiorum prætextu in fua civitate vel diaecefi prædicare permittant, donec ab ipfis Epifcopis fuper ea re fancta Sedes Apoftolica confulatur: a qua privilegia hujusmodi, nifi tacita veritate, & expreffo mendacio, ab indignis extorqueri verifimile non eft.

Quæftores c vero eleemofynarii, qui etiam Quæ e Conciliuma ftuarii vulgo dicuntur, & cujuscunque conditionis exi

ftant,

Lateran. fub
Innoce. 3.

cap. 12. c. ftant, nullo modo, nec per fe; nec per alium prædi cum ex eo care præfumant, & contra facientes ab Epifcopis, & remif. Clem. Ordinariis locorum, privilegiis quibuscunque non ob abufionibus ftantibus, opportunis remediis omnino arceantur.

eo tit. inf.

Seff. 21. de refor. c. 9. e. ut offi cium §. compefcen

Indictio futura Seffionis.

Item hæc facrofaneta Synodus ftatuit, & decernit di, de bar. primam futuram Seffionem tenendam, & celebrandam effe die Jovis, Feria 5. poft feftum B. Jacobi Apoftoli.

in 6..

Kullius 3.

Prorogata deinde fuit Seffio ad diem 13. menfis Jan. 1548.
DECLARATIONE S.

1. Omnes Epifcopos.) Epifcopus, vel debet per fe ipfum prædicare, vel fumptibus fuis alium conducere, qui id munus exequatur.

2. viros idoneos affumere teneantur.) Se ipfis folis absque consensu Capituli› ut infra notatur Self. 24. c. 4.

Stante Decreto Concilii hoc. c. & c. 4. Seff. 24. deputatio prædicatoris in Cathedrali Ecclefia pertinet ad folum Epifcopum : ita quod Canonici & Capitulum non poffint fe intromittere in hujusmodi deputatione, nec inconfulto, vel contradicente Epifcopo aliquem ad prædicandum in Cathedrali etiam ex prædicatoribns, ab ipfo Epifcopo approbatis approbare, deputare feu admittere. Congregatio enim cenfuit ad folum Epifcopum pertinere in sua Cathedrali, nulla habita ratione confuetudinis etiam immemorabilis, qua competeret Capitulo vel de confilio Capituli.

3. Tencantur.) Dum dubium eft, quorum fumptibus conducendus fie Concionator pro quadragefima, debet Epifcopus eum interim proprio fumptu conducere.

Epifcopus debet fumptibus propriis conducere in Ecclefia Cathedrali aliquem prædicatorem non obitantibus quibuscunque confuetudinibus & immunitatibus, vide c. 4. Seff. 24. de Ref. Si communitas alicujus loci folet ex immemorabili confuetudine de mercede prædicatoris providere, ad eam de cætero tribuendam cogenda eft.

4. Per fe vel alios idoneos, &c.) Ordinarius debet ipfe eligere Prædicatores, nifi in contrarium fit Confuetudo ab immemorabili tempore citta, & fi curatores animarum per fe volunt munus prædicationis obire, noR debent impediri.

Congregatio Concilii cenfait cogendos effe curatos ad fubennda per Julii 1549. feipfos & non per fubftitutos ea munia, ad quæ tenentur, tolerandos autem, ut per fubftitutum fuppleant in illis tantum cafibus, quibus expreflis verbis Canonum, Decretorumve Concilii permiffum eft eis, ut per vicarios, adjutores, vel fubftitutos poffint officio tuo fungi.

5. Etiam in Ecclefiis fuorum ordinum.) Regulares in Ecclefiis fuorum ordinum, prædicare volentes, non tenentur ab Epifcopo licentiam obtinere,

fed