Crede modo insanum, nihilo ut sapientior ille, Qui te deridet, caudam trahat. Est genus unum Stultitiæ nihilum metuenda timentis, ut ignes, Ut rupes fluviosque in campo obstare queratur; Alterum et huic varum et nihilo sapientius ignes Per medios fluviosque ruentis: clamet amica Mater, honesta soror cum cognatis, pater, uxor : Hic fossa est ingens, hic rupes maxima; serva! Non magis audierit, quam Fufius ebrius olim, Cum Ilionam edormit, Catienis mille ducentis Mater, te appello, clamantibus. Huic ego vulgus Errori similem cunctum insanire docebo. Insanit veteres statuas Damasippus emendo : Integer est mentis Damasippi creditor. Esto. Accipe quod nunquam reddas mihi, si tibi dicam, Tune insanus eris, si acceperis? an magis excors Rejecta præda, quam præsens Mercurius fert? Scribe decem a Nerio; non est satis: adde Cicutæ Nodosi tabulas centum, mille adde catenas;
married to Polymnestor. Polydorus was entrusted care, she brought him up under the name of her own son Deipylus. This led to his escape, but to her son's death when the Greeks re- quired the king to slay Polydorus. In the play, the ghost of Deipylus (acted by Catienus) appeared to, and implored burial from, Ilione. The opening lines are given in Cic. Tusc. Qu. i. 44.
68. prædâ quam Mercurius fert. Gr. Epuaιov.
69. Nerio. Nerius and Perillius (v. 75.) were usurers. Cicuta, a nickname of the latter.
Scribe decem. i. e. 'draw up an agreement with all the securities Nerius and Cicuta can devise.... still he (the debtor) slips through your hands like a Proteus.'
Effugiet tamen hæc sceleratus vincula Proteus. Cum rapies in jus malis ridentem alienis,
Fiet aper, modo avis, modo saxum et cum volet arbor. Si male rem gerere insani est, contra bene sani; Putidius multo cerebrum est, mihi crede, Perilli Dictantis, quod tu nunquam rescribere possis. Audire atque togam jubeo componere, quisquis Ambitione mala aut argenti pallet amore, Quisquis luxuria tristive superstitione
Aut alio mentis morbo calet; huc propius me, Dum doceo insanire omnes, vos ordine adite. Danda est hellebori multo pars maxima avaris ; Nescio an Anticyram ratio illis destinet omnem. Heredes Staberi summam incidere sepulcro, Ni sic fecissent, gladiatorum dare centum Damnati populo paria atque epulum arbitrio Arri,
72. malis ridentem alienis. This phrase is evidently adapted from the Homeric valuoîσi yeλoiwv (? yeAwwv) ȧλλoτpíoto (i. e. they, the suitors, laughed a forced laugh, for it is added) γόον δ ̓ ὠΐετο θυμός. Odyss. v. 347.
But the sense here is less precisely determined. It may mean laughing heartily,' as in Thucyd. i. 70., τοῖς σώμασιν ἀλλοτριωτάτοις ὑπὲρ τῆς πόλεως χρῶνται means, they use their bodies as if they absolutely belonged to others; i. e. they expose them freely to danger." (So Orelli.)
A sense nearer the Homeric would be pretending not to laugh: Engl. laughing in his sleeve.' I should prefer Gesner's "laughing at your expense; i. e. the jest is derived from your embarrassment.
73. The description is in Virg. Geor. iv. 407. The Scholiast interprets it by a curious allegory:
Frumenti quantum metit Africa. Sive ego prave Seu recte hoc volui, ne sis patruus mihi. Credo Hoc Staberi prudentem animum vidisse. Quid ergo Sensit, cum summam patrimoni insculpere saxo Heredes voluit? Quoad vixit, credidit ingens Pauperiem vitium et cavit nihil acrius, ut si Forte minus locuples uno quadrante perisset, Ipse videretur sibi nequior: omnis enim res, Virtus, fama, decus, divina humanaque pulchris Divitiis parent; quas qui construxerit, ille
Clarus erit, fortis, justus. Sapiensne? Etiam, et rex Et quidquid volet. Hoc, veluti virtute paratum, Speravit magnæ laudi fore. Quid simile isti Græcus Aristippus, qui servos projicere aurum In media jussit Libya, quia tardius irent Propter onus segnes? Uter est insanior horum ? Nil agit exemplum, litem quod lite resolvit. Si quis emat citharas, emptas comportet in unum, Nec studio citharæ nec Musæ deditus ulli; Si scalpra et formas non sutor, nautica vela Aversus mercaturis, delirus et amens Undique dicatur merito. Qui discrepat istis, Qui nummos aurumque recondit, nescius uti
I believe he had a serious meaning in this.'
96. construxerit. Cp. Sat. 1. i. 44.; Carm. II. iii. 19. (A few MSS. have contraxerit.)
97. Etiam, 'yes.'
100. Aristippus, founder of the Cyrenaic sect. The tenor of his philosophy is pourtrayed in Epist. 1. i. 18., 1. xvii. 14—24. 106. formas, lasts.' 109. uti compositis. Cp. Arist. Rhet. i. 5.: Tò Touteîv čotly èv tập χρῆσθαι μᾶλλον ἢ ἐν τῷ κεκτῆσθαι; and cp. Eurip. Antiopa, Fragm.
89. prudentem. i. e. 'deliberately;' | 32.
Compositis metuensque velut contingere sacrum? Si quis ad ingentem frumenti semper acervum Porrectus vigilet cum longo fuste, neque illinc Audeat esuriens dominus contingere granum, Ac potius foliis parcus vescatur amaris; Si positis intus Chii veterisque Falerni
Mille cadis, nihil est, tercentum millibus, acre Potet acetum; age, si et stramentis incubet, unde- Octoginta annos natus, cui stragula vestis, Blattarum ac tinearum epulæ, putrescat in arca; Nimirum insanus paucis videatur, eo quod Maxima pars hominum morbo jactatur eodem. Filius aut etiam hæc libertus ut ebibat heres, Dis inimice senex, custodis? Ne tibi desit? Quantulum enim summæ curtabit quisque dierum, Ungere si caules oleo meliore caputque Cuperis impexa foedum porrigine? Quare, Si quidvis satis est, perjuras, surripis, aufers Undique? Tun' sanus? Populum si cædere saxis Incipias servosve, tuo quos ære pararis,
Insanum te omnes pueri clamentque puellæ : Cum laqueo uxorem interimis matremque veneno,
V. sc. 1. ""Twill not be seen in 118. stragula, adj., 'fit for spread-him there: there the men are as mad ing over;' pretiosa plumario opere as he." facta."-Schol. Cp. the descr. of 120. Nimirum, no doubt;' ironiLaertes in his grief: cally, in Sat. II. ii. 106.; Epist. I. ix. 1.
δέμνια καὶ χλαῖναι καὶ ῥήγεα σιγα
φύλλων κεκλιμένων χθαμαλαὶ βεβλήαται εὐναὶ.
Hom. Odyss. A. 188. 19. tinearum epulæ, "where the rust and moth doth corrupt." tineæ. Epist. I. xx. 12.
120. eo quod. Cp. with this reason, Shakspeare, in Hamlet, act
Incolumi capite es? Quid enim? Neque tu hoc facis
Nec ferro ut demens genitricem occidis Orestes. An tu reris eum occisa insanisse parente,
Ac non ante malis dementem actum Furiis, quam In matris jugulo ferrum tepefecit acutum? Quin, ex quo est habitus male tutæ mentis Orestes, Nil sane fecit quod tu reprehendere possis : Non Pyladen ferro violare aususve sororem Electram, tantum maledicit utrique vocando Hanc Furiam, hunc aliud, jussit quod splendida bilis. Pauper Opimius argenti positi intus et auri, Qui Veientanum festis potare diebus Campana solitus trulla vappamque profestis, Quondam lethargo grandi est oppressus, ut heres Jam circum loculos et claves lætus ovansque Curreret. Hunc medicus multum celer atque fidelis Excitat hoc pacto: mensam poni jubet atque Effundi saccos nummorum, accedere plures
Ad numerandum; hominem sic erigit; addit et illud: 150 Ni tua custodis, avidus jam hæc auferet heres.
Men' vivo? Ut vivas igitur, vigila: hoc age.
and the argument proceeds to show that a man is not the less insane because he is more criminal.
132. Incolumi capite. sanus. Cp. the varieties of phrase used; integer animi, vv. 65. 220.; Rectum animi servas, 201.; stas animo, 213. 136. tepefecit. As in Virg. Æn. ix. 419.
140. Eurip. Orest. 264.
141. splendida bilis. So Pers. iii. 8. vitrea bilis. It seems to be a medical term, expressing the bright colour of the bile when disordered. 142. Carm. 111. xvi. 28.
143. Veientanum, a red wine, mentioned as a coarse drink for the mariner, Pers. v. 147.:
"Veientanumque rubellum Exhalet vapidâ læsum pice sessilis obba?"
144. Campanâ trullâ, 'a Campanian (i. e. a common earthenware) scoop.' See art. TRUA, in the Dict. of Antiqq.
profestis. Sat. II. ii. 116.
147. multum. Sat. 1. iii. 57. A favourite adv. with Horace. 152. hoc age, 'bestir yourself.' Epist. I. xviii. 88.
« PreviousContinue » |