Page images
PDF
EPUB

Deficient inopem venæ te, ni cibus atque

Ingens accedit stomacho fultura ruenti.

155

160

Tu cessas? agedum, sume hoc ptisanarium oryzæ.
Quanti emptæ ? Parvo. Quanti ergo? Octussibus. Eheu!
Quid refert, morbo an furtis pereamque rapinis ?—
Quisnam igitur sanus? Qui non stultus. Quid avarus?
Stultus et insanus. Quid? si quis non sit avarus,
Continuo sanus? Minime. Cur, Stoice? Dicam.
Non est cardiacus-Craterum dixisse putato-
Hic æger recte est igitur surgetque? Negabit,
Quod latus aut renes morbo tententur acuto.
Non est perjurus neque sordidus; immolet æquis
Hic porcum Laribus: verum ambitiosus et audax;
Naviget Anticyram. Quid enim differt, barathrone
Dones quidquid habes, an nunquam utare paratis?
Servius Oppidius Canusi duo prædia, dives
Antiquo censu, gnatis divisse duobus
Fertur et hæc moriens pueris dixisse vocatis
Ad lectum: Postquam te talos, Aule, nucesque
Ferre sinu laxo, donare et ludere vidi,

Te, Tiberi, numerare, cavis abscondere tristem;
Extimui, ne vos ageret vesania discors,

153. Deficient venæ. Bentl. compares Ov. Ex. Pont. I. iii. 10.:

deficiens sic ad tua verba re-
vixi

Ut solet infuso vena redire mero. 154. fultura, 'support to the failing stomach.' Cp. Lucret. iv. 865.:

capitur cibus ut suffulciat artus. accedit. Al. accedat. In support of the indicative, cp. v. 151., and Sat. IL. vii. 118.

155. ptisanarium. Dim. of ptisana, barley crushed or soaked for broth; from Gr. Tтíσσw, a dish, or decoction, of rice.'

161. cardiacus.

28.:

See above, v.

165

170

in cor trajecto... dolore. Wine was prescribed for this complaint; hence the point of Juvenal's satire (v. 32.):

Cardiaco nunquam cyathum missurus amico.

Craterum. Craterus was a fashionable physician, a Greek.

165. porcum Laribus. Carm. III. xxiii. 4.

168. S. Oppidius. Unknown. 169. Antiquo censu. Either, 'rich in an ancient patrimony,' or 'according to the ancient standard;' as Carm. II. xv. 13. divisse divisisse. v. 79.

See Sat. 1.

Tu Nomentanum, tu ne sequerere Cicutam.
Quare per divos oratus uterque Penates,
Tu cave ne minuas, tu ne majus facias id,
Quod satis esse putat pater et natura coërcet.
Præterea ne vos titillet gloria, jure
Jurando obstringam ambo: uter ædilis fueritve
Vestrum prætor, is intestabilis et sacer esto.
In cicere atque faba bona tu perdasque lupinis,
Latus ut in Circo spatiere et aëneus ut stes,
Nudus agris, nudus nummis, insane, paternis;
Scilicet ut plausus, quos fert Agrippa, feras tu,
Astuta ingenuum vulpes imitata leonem.
Ne quis humasse velit Ajacem, Atrida, vetas cur?
Nil ultra quæro plebeius. Et æquam
Rem imperito; ac si cui videor non justus, inulto
Maxime regum,
Dicere quod sentit permitto.

Rex sum.

Di tibi dent capta classem reducere Troja!

Ergo consulere et mox respondere licebit?
Consule. Cur Ajax, heros ab Achille secundus,
Putescit, toties servatis clarus Achivis,
Gaudeat ut populus Priami Priamusque inhumato,

175. Nomentanum. Sat. 1. i. 102. 178. et natura coërcet. i. e. ‘and which naturally is enough.' Cp. Livy's descr. of temperance (in Hannibal, xxi. 4.): desiderio naturali non voluptate modus finitus.

181. intestabilis. See Dict. of Antiq. in voce.

175

180

185

190

195

183. Latus, as Epod. iv. 8., showily, proudly.'

in Circo. The games in the Circus (Circenses) commenced with a showy procession, in which persons of distinction took part.

185. Agrippa. He was ædile B.C. 33. See the art. referred to on v. 182., and his life in the Biogr. For Dict.

sacer. i. e. accursed.' 182. In cicere atque fabâ. the costliness of high office at Rome see the art. ÆDILES, in Dict. Antiqq. The distribution of vetches,' etc., to the scrambling multitude (see Pers. v. 177.:

cicer ingere large Rixanti populo) is sarcastically taken to represent the expenses generally.

187. What follows is founded upon the Ajax of Sophocles; in which (from v. 1047.) the question of the hero's burial is contested. 188. Rex sum.

Hoc volo, sic jubeo, sit pro ratione
voluntas.
Juv. vi. 223.
191. Hom. Il. a. 18.
195. Hom. Il. a. 255.

Per quem tot juvenes patrio caruere sepulcro?
Mille ovium insanus morti dedit, inclytum Ulixen
Et Menelaum una mecum se occidere clamans.
Tu cum pro vitula statuis dulcem Aulide natam
Ante aras spargisque mola caput, improbe, salsa,
Rectum animi servas? Quorsum? Insanus quid enim
Ajax

Fecit, cum stravit ferro pecus? Abstinuit vim
Uxore et gnato: mala multa precatus Atridis,
Non ille aut Teucrum aut ipsum violavit Ulixen.
Verum ego, ut hærentes adverso littore naves
Eriperem, prudens placavi sanguine divos.
Nempe tuo, furiose. Meo, sed non furiosus.
Qui species alias veris scelerisque tumultu
Permixtas capiet, commotus habebitur; atque
Stultitiane erret, nihilum distabit, an ira:
Ajax cum immeritos occidit, desipit, agnos;
Cum prudens scelus ob titulos admittis inanes,

200

205

210

Stas animo et purum est vitio tibi, cum tumidum est, cor?

Si quis lectica nitidam gestare amet agnam,

Huic vestem ut gnatæ, paret ancillas, paret aurum 215 Rufam et Pusillam appellet fortique marito

197. Mille ovium. mille in the plural is always a subst., in the singular rarely. Mille hominum, Cic. Pro Mil. 20. (53.); mille passuum, Cic. Ad Att. iv. 16., are instances. 205. adverso. i. e. the opposite shore.' The scene of the dialogue must be supposed to be (cp. v. 191.) at Troy.

wrong keeping of a rash promise.) 208. alias veris. veri is the reading of many copies, which Gesner explains as "Hellenismus pro alias vero."

Others take alias by itself for diversas. The present reading seems authorised and preferable, and admits of being thus rendered: He who adopts fancies 206. prudens, knowingly, with other than the true (i. e. at variance design; as in Epist. I. ii. 18.; Ars with true principle), and confounded P. 462.-properly therefore, or in by the force of evil passions, must be common language, the opposite of held to be disordered in mind.' insanus. (Cicero (De Off. iii. 25.) commotusinsanus, or, furiosus, quotes Agamemnon's action as the as v. 278.

Destinet uxorem; interdicto huic omne adimat jus
Prætor et ad sanos abeat tutela propinquos.

Quid? si quis gnatam pro muta devovet agna,
Integer est animi? Ne dixeris. Ergo ubi prava
Stultitia, hic summa est insania; qui sceleratus,
Et furiosus erit; quem cepit vitrea fama,
Hunc circumtonuit gaudens Bellona cruentis..
Nunc age
luxuriam et Nomentanum arripe mecum:
Vincet enim stultos ratio insanire nepotes.
Hic simul accepit patrimoni mille talenta,
Edicit, piscator uti, pomarius, auceps,
Unguentarius ac Tusci turba impia vici,

220

225

229

Cum scurris fartor, cum Velabro omne macellum
Mane domum veniant. Quid tum? Venere frequentes.
Verba facit leno: Quidquid mihi, quidquid et horum
Cuique domi est, id crede tuum et vel nunc pete vel

cras.

Accipe, quid contra juvenis responderit æquus:

In nive Lucana dormis ocreatus, ut aprum
Conem ego tu pisces hiberno ex æquore verris ;
Segnis ego indignus qui tantum possideam: aufer!
Sume tibi decies; tibi tantundem; tibi triplex,
Unde uxor media currit de nocte vocata.
Filius Æsopi detractam ex aure Metellæ,
Scilicet ut decies solidum obsorberet, aceto
Diluit insignem baccam: qui sanior ac si

217. interdicto. This part of the| prætor's office is a uded to again, Epist. 1. i. 103.

219. mutâ. Sat. 1. iii. 100. 223. circumtonuitattonuit. Bellona. Bellona was honoured with wild and bloody rites on the 24th of March (Cal. April 9.). Tibull. 1. vi. 45-50. Cp. Juv. iv. 123.:

fanaticus, œstro,

Percussus, Bellona, tuo.

235

240

224. arripe. Sat. 11. i. 69. 228. Tusci vici. For an account of this street and the Velabrum, see Map of Rome, pp. 27, 28.

234. Lucanâ. Sat. 11. viii. 6. 235. verris. Al. vellis, with about equal authority.

237. decies. As, decies centena, Sat. 1. iii. 15.

239. Esopi, the great tragic actor. Epist. II. i. 82.

241. Diluit. Plin. N. H. ix. 35.

Illud idem in rapidum flumen jaceretve cloacam?
Quinti progenies Arri, par nobile fratrum,
Nequitia et nugis, pravorum et amore gemellum,
Luscinias soliti impenso prandere coëmptas,
Quorsum abeant? Sanin' creta an carbone notandi ?
Edificare casas, plostello adjungere mures,
Ludere par impar, equitare in arundine longa
Si quem delectet barbatum, amentia verset.
Si puerilius his ratio esse evincet amare,

245

250

Nec quidquam differre, utrumne in pulvere, trimus
Quale prius, ludas opus, an meretricis amore

Sollicitus plores; quæro, faciasne quod olim

Mutatus Polemo, ponas insignia morbi,

Fasciolas, cubital, focalia, potus ut ille
Dicitur ex collo furtim carpsisse coronas,
Postquam est impransi correptus voce magistri ?
Porrigis irato puero cum poma, recusat:
Sume, catelle; negat: si non des, optat: amator
Exclusus qui distat, agit ubi secum, eat an non,
Quo rediturus erat non arcessitus, et hæret
Invisis foribus? Nec nunc, cum me vocat ultro,

255

260

(58, 59.) relates this story with a school. "Hic Speusippus, hic Xesimilar one of Cleopatra. So Sue-nocrates, hic ejus auditor Polemo tonius, in reciting the "nepotinis cujus ipsa illa sessio fuit quam videsumtibus" of Caligula, ch. xxxvii. mus."-Cic. De Fin. v. 1. 243. Arri. Above, v. 86.

246. cretâ. See Carm. I. xxxvi. 10. Cp. Pers. v. 108.:

morbi. Epist. I. i. 35.

255. cubital. Cp. Sat. II. iv. 39. focalia (from fauces), handker

Quæque sequenda forent quæque chiefs for the neck;' like other fas

evitanda vicissim,

Illa prius cretâ, mox hæc carbone notâsti ?

[blocks in formation]

ciæ, signs of an effeminate habit.

259. catelle. Dimin. of catulus; used as a pet name. A whole list of such names may be seen in Plaut. Asin. III. iii. 76. 103.

262-271. This passage is taken nearly word for word from Terence, Eunuch. 1. i. Cp. Persius's imitation, Sat. v. 161-173., and Epod. xi. 20.

262. Nec nunc. Orelli decides un

« PreviousContinue »