Page images
PDF
EPUB

LECTORI.

enim

Alve. Fámq; vale. Quid enim quis pergeret ultrà?
Quà jocus & lusus non vocat, ire voles?

Scilicet hic, Lector, cur noster habebere, non est;
Delitiis folio non faciente tuis.

Nam nec Acidalios halat mihi pagina rores;
Nostra Cupidineæ nec favet aura faci.
Frustra hinc ille suis quicquam promiserit alis:
Frustra hinc illa novo speret abire sinu.
Ille è materna meliùs sibi talia myrto;
Illa jugis meliùs poscat ab Idaliis.
Quærat ibi suus in quo cespite surgat Adonis,
Qua melior teneris patria sit violis.
Illinc totius Floræ, verisque, sulque

Consilio, ille alas impleat, illa sinus.

Me mea (casta tamen, si sit rudis) herba coronet :
Me mea (si rudis est, sit rudis) herba juvat.
Nulla meo Circea tument tibi pocula versu :
Dulcia, & in furias officiosa tuas.

Nulla latet Lethe, quam fraus tibi florea libat,
Quam rosa sub falsis dat malè fida genis.
Nulla verecundum mentitur mella venenum :
Captat ab insidiis linea nulla suis.

Et spleni, jecori foliis bene parcitur istis.
Ah male cum rebus staret utrumque meis.
Rara est quæ ridet; nulla est quæ pagina prurit :
Nulla salax, si quid nôrit habere salis.

Non nude Veneres: nec, si jocus, udus habetur :
Non nimiùm Bacchus noster Apollo fuit.

Nil cui quis putri sit detorquendus ocello;
Est nihil obliquo quod velit ore legi.

Hæc coràm, atque oculis legeret Lucretia justis:
Iret & illæsis hinc pudor ipse genis.
Nam neque candidior voti venit aura pudici
De matutina virgine thura ferens :

Cùm vestis nive vincta sinus, nive tempora fulgens,
Dans nive flammeolis frigida jura comis,

Relligiosa pedum sensim vestigia librans,
Ante aras tandem constitit; & tremuit.

9

[ocr errors]

Nec gravis ipsa suo sub numine castior halat
Que pia non puras summovet ara manus.
Tam Venus in nostro non est nimis aurea versu:
Tam non sunt pueri tela timenda dei.
Sæpe puer dubias circum me moverat alas;
Fecit & incertas nostra sub ora faces.
Sæpe vel ipse sua calamum mihi blandus ab ala,
Vel matris cygno de meliore dedit.
Sæpe Dionae pactus mihi serta coronæ;
Sæpe, Meus vates tu, mihi dixit, eris.
I procul, i cum matre tua, puer improbe, dixi:
Non tibi cum numeris res erit ulla meis.
Tu Veronensi cum passere pulchrior ibis :
Bilbilicisve queas comptiùs esse modis.
Ille tuos finget quocunque sub agmine crines:
Undique nequitiis par erit ille tuis.
Ille nimis (dixi) patet in tua prælia campus:
Heu nimis est vates & nimis ille tuus.

Gleba illa (ah tua quam tamen urit adultera messis)
Esset Idumæo germine quanta parens!

Quantus ibi & quanta premeret Puer ubera Matris!
Nec coelos vultu dissimulante suos.

Ejus in isto oculi satis essent sydera versu;
Sydereo matris quàm bene tuta sinu!
Matris ut hic similes in collum mitteret ulnas,
Ing sinus niveos pergeret, ore pari!

Utg genis pueri hæc æquis daret oscula labris!
Et bene cognatis iret in ora rosis!

Quæ Mariæ tam larga meat, quàm disceret illic
Uvida sub pretio gemma tumere suo!

Staret ibi ante suum lacrymatrix Diva Magistrum:
Seu levis aura volet, seu gravis unda cadat;
Luminis hæc soboles, & proles pyxidis illa,

Pulchrius unda cadat, suaviùs aura volet.
Quicquid in his sordet demum, luceret in illis.
Improbe, nec satis est hunc tamen esse tuum?
Improbe cede puer : quid enim mea carmina mulces?
Carmina de jaculis muta futura tuis.

Gede puer, quà te petulantis fræna puellæ ;
Turpia quà revocant pensa procacis here;
Quà miseri malè pulchra nitent mendacia limi;
Quà cerussata, furta decora, genæ ;

Quà mirere rosas, alieni sydera veris ;

Quas nivis haud propriæ bruma redempta domat.
Cede puer (dixi, & dico) cede improba mater:
Altera Cypris habet nos; habet alter Amor.
Scilicet hic Amor est. Hic est quoque mater Amoris.
Sed mater virgo. Sed neque cæcus Amor.
O puer! ô Domine! ô magnæ reverentia matris!
Alme tui stupor & relligio gremii !

O Amor, innocua cui sunt pia jura pharetræ;
Nec nisi de casto corde sagitta calens!
Me, puer, ô certâ, quem figis, fige sagittâ.
O tua de me sit facta pharetra levis.
Quidque illinc sitit & bibit, & bibit & sitit usqué ;
Usquè meum sitiat pectus, & usquè bibat.
Fige, puer, corda hæc. Seu spinis exiguus quis,
Seu clavi aut hastæ cuspide magnus ades;
Seu major cruce cum totâ; seu maximus ipso
Te corda hæc figis denique. Fige puer.

O metam hanc tuus æternum inclamaverit arcus:
Stridat in hanc teli densior aura tui.
O tibi si jaculum ferat ala ferocior ullum,
Hanc habeat triti vulneris ire viam.
Quique tuæ populus cunque est, quæ turba, pharetræ ;
Hic bene vulnificas nidus habebit aves.

O mihi sis bello semper tam sævus in isto!
Pectus in hoc nunquam mitior hostis eas.
Quippe ego quàm jaceam pugnâ bene sparsus in illâ!
Quàm bene sic lacero pectore sanus ero!
Hæc mea vota. Mei sunt hæc quoque vota libelli.
Hæc tua sint Lector; si meus esse voles.
Si meus esse voles; meus ut sis, lumina (Lector)
Casta, sedônimiùm non tibi sicca precor.
Nam tibi fac madidis meus ille occurrerit alis,
(Sanguine, seu lacrymâ diffluat ille suâ :)
Stipite totus hians, clavisque reclusus & hastâ:
Fons tuus in fluvios desidiosus erit?
Si tibi sanguineo meus hic tener iverit amne,
Tune tuas illi, dure, negabis aquas?

Ab durus! quicunque meos, nisi siccus, amores
Nolit; & hic lacrymæ rem neget esse suæ.
Sæpe hic Magdalinas vel aquas vel amaverit undas;
Credo nec Assyrias mens tua malit opes.

II

S'

Scilicet ille tuos ignis recalescet ad ignes;
Forsan & illa tuis unda natabit aquis.
Hic eris ad cunas, & odoros funere manes:
Hinc ignes nasci testis, & indè meos.

Hic mecum, & cum matre sua, mea gaudia quæres:
Maturus Procerum seu stupor esse velit;
Sive per antra sui lateat (tunc templa) sepulchri :
Tertia lux reducem (lenta sed illa) dabit.
Sint fide precor ah (dices) facilésque tenebræ;
Lux mea dum noctis (res nova!) poscit opem.
Denique charta meo quicquid mea dicat amori,
Illi quo metuat cunque, fleátve, modo,

Læta parùm (dices) hæc, sed neque dulcia non sunt :
Certè & amor (dices) hujus amandus erat.

I nimium hîc promitti tibi videtur, Lector bone, pro eo cui satisfaciendo libellus iste futurus fuerit; scias me in istis non ad hæc modò spectare quæ hic habes, sed ea etiam quæ olim (hæc interim fovendo) habere poteris. Nolui enim (si hactenus deesse amicis meis non potui, flagitantibus à me, etiam cum dispendii sui periculo, paterer eos experiri te in tantum favorémque tuum) nolui, inquam, fastidio tuo indulgere. Satis hîc habes quod vel releges ad ferulam suam (neque enim maturiores sibi annos ex his aliqua vendicant) vel ut pignus plurium adultiorúmque in sinu tuo reponas. Elige tibi ex his utrumvis. Me interim quod attinet, finis meus non fefellit. Maximum meæ ambitionis scopum jamdudum attigi: tunc nimirum cùm qualecunque hoc meum penè infantis Musæ murmur ad aures istas non ingratum sonuit, quibus neque doctiores mihi de publico timere habeo, nec sperare clementiores; adeò ut de tuo jam plausu (dicam ingenuè & breviter) neque securus sim ultrà neque solicitus. Prius tui, quisquis es Lector, apud me reverentia prohibet; de cujus judicio omnia possum magna sperare: posterius illorum reverentia non sinit, de quorum perspicacitate maxima omnia non possum mihi non persuadere. Quanquam ò quàm velim tanti me esse in quo patria mea morem istum suum deponere velit, genio suo tam non dignum; istum scilicet quo, suis omnibus fastiditis, ea exosculatur unicè, quibus trajecisse Alpes & de transmarino esse, in pretium cessit! Sed relictis hisce nimis improbæ spei votis, convertam me ad magistros Acygnianos; quos scio de novissimis meis verbis (quanquam neminem nominárim) iratos me reliquisse: bilem verò componant; & mihi se hoc debere (ambitioso juveni verbum tam magnum ignoscant) debere, inquam, fateantur: quòd nimirum in tam nobili argumento, in quo neque ad fœtida de suis Sanctis figmenta, neque ad putidas de nostris calumnias opus habeant confugere, de tenui hoc meo dederim illorum magnitudini unde emineat. Emineat verò; (serius dico) Sciántque me semper se habituros esse sub ea, quam mihi eorum lux major affuderit, umbrâ, placidissimè acquiescentem.

EN

SACRA.

Luc. 18.

Pharisæus & Publicanus.

N duo Templum adeunt (diversis mentibus ambo :)
Ille procul trepido lumine signat humum :

It gravis hic, & in alta ferox penetralia tendit.
Plus habet hic templi; plus habet ille Dei.

*IL

MATTH. 21. 7.

In Asinum Christi vectorem.

Lle suum didicit quondam objurgare magistrum:
Et quid ni discas tu celebrare tuum?

Mirum non minùs est, te jam potuisse tacere,
Illum quàm fuerat tum potuisse loqui.

* BALAAMI Asinus.

Luc. 4.

Dominus apud suos vilis.

N consanguinei! patriis en exul in oris

E

Christus! & haud alibi tam peregrinus erat.

Qui socio demum pendebat sanguine latro,

O consanguineus quàm fuit ille magis!

Q

JOANN. 5.

Ad Bethesda piscinam positus.

Uis novus hic refugis incumbit Tantalus undis,
Quem fallit toties tam fugitiva salus?

Unde hoc naufragium felix? medicæ procellæ ?
Vitáque, tempestas quam pretiosa dedit?

« PreviousContinue »